Monday, November 16, 2015

100 Super-Fun STEM Resources for Kids


Science, technology, engineering, and mathematics {STEM} skills are vital to our kids’ futures, and the future of society. Besides… it’s fun to incorporate STEM into everyday activities for young children. I’ve pulled together 100 super-fun STEM resources to help you enjoy some fun {and sneak in the learning} with your kids.
100 Super Fun STEM Resources for Kids via www.RaisingLifelongLearners.com
STEM is everywhere. Have you ever really thought about how often our kids come across something STEM related in their day? Science is found in their natural world – the trees, plants, butterflies, erosion on the creek bed, and so much more. Technology is part of our kids’ every day lives – iPads, Kindles, computer programming, telescopes, and all the way back to the invention of the wheel. Engineering is found in the construction of bridges, homes, buildings, and other infrastructures. Math is a crucial skill to help them balance checkbooks, buy groceries, budgeting, and so much more.

Wednesday, November 4, 2015

CAI CON

Coi chừng con mình bị thiếu khí thở... 

Trong ngày hội trẻ thơ, Xu tham gia một trò chơi cờ ca-ro đấu cùng 1 bạn gái khác. Mẹ bạn ấy đứng phía sau, liên tục chỉ bài cho con: "Đừng đi ô đó! Đi ô này nè. Không phải! Rồi, đúng rồi!" Y như rằng một lúc sau thì Xu bị thua. Xu khóc. Còn bé kia, cũng chẳng vui với chiến thắng không vẻ vang gì. 

Chạy qua hông trường tiểu học giờ ra chơi tôi thường thấy nhiều bà mẹ đang đứng gí mũi vào hàng rào nhìn vào sân trường dõi theo con. "Hưng ơi, ra đây uống hộp sữa nè con". "Trang Anh, đừng chạy, té bây giờ". "Con đừng chơi với nó, ra đây mẹ bảo nè". Chị ấy phân trần với tôi: "Tốt nhất là không chơi với đứa nào hết. Tụi đó chơi bạo lắm, có lần nó mải chạy húc vào con tôi tím bầm mặt đó!". 

Tôi nhớ có lần nhìn cô em canh cho đứa con 1 tuổi đang say ngủ. Mắt nó trìu mến nhìn con, tay thì liên tục, hoặc cầm cái quạt giấy phe phẩy, hoặc chỉnh lại cái gối, kéo lại tà áo cho cân, kéo lại cái tất chân cho kín, đứng lên chỉnh lại cây quạt máy, rồi lại chỉnh cái gối, rồi lại tiếp tục chỉnh áo, chỉnh khăn. Nó nói: "Chị ơi, em không thể rời đi được! Lỡ có con muỗi, có con kiến nào thì sao? Lỡ nó giật mình thì sao?" 

Một số hãng thực phẩm đã nghĩ ra câu quảng cáo: "ngon như mẹ nấu", "ngon như nhà làm", nghe thật là ấm ruột, đánh vào tình yêu và lòng kiêu hãnh vô bờ bến của các bà mẹ! Mà cũng đúng, bởi đã có rất nhiều những bạn đi học đại học rồi, mà vẫn không thể thích một món ăn khác kiểu mẹ nấu.

Áp lực của tình yêu 

Mấy năm gần đây, thấy trẻ con thiếu kỹ năng sống, nhiều nơi đã tổ chức những trại hè, những khóa học mà buộc các em phải tách hẳn ba mẹ, tới một nơi xa lạ ăn, ngủ, học tập, sinh hoạt chỉ với bạn bè, thầy cô. 

Thế là nhiều bố mẹ phải vật vã cai con! Than thở rầm rĩ, mở máy online cả ngày lẫn đêm, hi vọng tóm được một khoảng khắc nào đó trưởng nhóm up hình lên FB hay trang web. Nhiều nhà, bố mẹ chạy xe 4,5 tiếng đồng hồ đi, rồi ngược về cũng 4,5 tiếng đồng hồ nữa để chỉ được nhìn con trong 10 phút giải lao! 

Tôi có người bạn từ ngày có con tới nay bé đã lên lớp 9 mà mẹ chưa dám đi đâu xa con một buổi tối. Hôm thấy tôi từ Sài Gòn tới chơi thăm nhà, bạn tôi ngạc nhiên: “Sao mày lại dám bỏ con bơ vơ lăn lóc mà đi vậy? Tao chịu mày, sao thiếu trách nhiệm với con thế?” Rồi chiều đó tôi thấy cổ đánh con. Cổ bực mình vô cùng vì con cổ vừa làm rớt vỡ cái chén. Đứa trẻ nào chẳng làm vỡ vài cái chén đĩa trước khi khéo léo như người lớn. Có gì mà phải đánh? Cổ bảo: “Nhưng tao tức không chịu được. Tao ở nhà cả ngày, không dám đi đâu, chỉ để rèn dạy nó, mà nó không nghe lời, tao điên lắm!". Hi sinh nhiều quá, đã kỳ vọng nhiều quá vào con, nó cũng mệt lắm. 

Đó cũng chính là thiệt thòi lớn nhất của những em bé được ba mẹ chăm lo kỹ quá, dồn quá nhiều tâm sức. Trong vòng tay ôm ấp chăm lo quá chặt, bé không có khoảng trống nào để lùi lại, để sai sót, để thua bạn bè, hay để làm vài trò nhảm nhí trẻ con. Mỗi sai lầm bằng móng tay sẽ bị bố mẹ, hoặc chính bản thân bé thổi phồng, vì áp lực quá lớn của tình thương. 

Cho tới khi đi học thầy Menis, tôi mới biết gọi tên đó là nỗi sợ hãi từ trong tiềm thức. Tôi cũng có những nỗi sợ hãi như thế. Bởi tôi cũng từng lớn lên với tuổi thơ thiếu thốn tình thương và vật chất. Mẹ tôi sinh tôi vào đúng thời của phong trào "3 đảm đang, 3 sẵn sàng", rồi tới "5 sẵn sàng", cả nước đang thời hậu chiến. Mẹ kể, tôi được 2 tuần tuổi là mẹ phải đi gửi trẻ để đi làm, sữa chảy ướt đầy ngực áo. Những đêm mẹ đi trực, tôi ở nhà khóc tới lịm hơi. 

Tụi chúng tôi hồi bé, toàn được (hay là bị?) đi lang thang khắp đồng để hái rau cho lợn, kiếm củi, đào khoai, phải ra đồng cuốc đất từ khi cái cán cuốc cao ngang đầu. Thấy thế, nhiều nhà làm một cây cuốc cán ngắn, một đôi quang gánh nhỏ, để tụi trẻ lao động, phụ giúp gia đình! Chúng tôi phải tự đi bộ đi học từ lóp 1, đường trơn trượt, thường xuyên té xuống ruộng! Ở những gia đình 5, 7 đứa con, ba mẹ nai lưng làm quần quật còn chưa hết việc, nói gì tới chăm sóc, tâm sự... 

Cứ thế, sự thiếu thốn trở thành vết thương, thành nỗi sợ hãi, thành ám ảnh. Và khi sinh con ra, từ thẳm sâu trong tiềm thức, chúng ta luôn cảm thấy rằng mình có chăm con tới mức nào cũng vẫn chưa thỏa. Thực ra là ta đang an ủi nỗi sợ hãi trong quá khứ của chính mình. 

Có lẽ chỉ có thế hệ các bà mẹ 6X,7X, 8X mới cần "nghiến răng" tập cách lùi xa con ra một khoảng, bởi những ám ảnh về một tuổi thơ thiếu thốn cả vật chất lẫn tinh thần, rồi lại ngay lập tức phải đối mặt với xã hội mà các giá trị sống bị xáo trộn. 

Thế nên là để cai con, phải luyện tập cho cả con và cả mẹ. Để "bỏ bê" con được cũng cần phải học đấy ạ. Nhớ cách bố trồng cây. Bố luôn nhắc tôi rằng, đừng tưới quá đẫm nước, đừng cột cây quá chặt, đừng che quá kín cây con. 

ĐỘC LẬP và TỰ DO là ước muốn hàng tỷ người trên trái đất này, tốn rất nhiều cuộc chiến đẫm máu và nước mắt mới có cơ may giành lại được. Chúng ta đã được cài đặt từ sâu thẳm trong gien suốt hàng ngàn năm qua, rằng kẻ nào tước tự do và độc lập của mình, kẻ đó là kẻ thù! Tình yêu con cũng thế, yêu xin đừng tước đi tự do và độc lập!

ĐỪNG KHEN QUẦN ÁO CON ĐẸP!

Hồi mới có Xu Sim, tôi hào hứng lắm, nhiều khi bước ra khỏi nhà với ý định đi mua một bộ váy cho mình, nhưng lòng vòng một hồi thể nào cũng chạy thẳng tới những khu vực váy áo trẻ em, và quay về chỉ với toàn là váy áo của Xu Sim. Đồ của mình thì mình còn hạn chế được, chứ mua cho nó là mình không cầm lòng nổi! 

Một cô bạn của tôi sẵn sàng chi tới những đồng tiền cuối cùng để mua cho con gái những bộ quần áo hàng hiệu đẹp nhất. Váy áo, giày, tới nơ cột tóc của bé cũng đi theo tông với nhau, đẹp lắm. Mỗi ngày bé vào trường, nổi bật như một ngôi sao, xinh xắn, dễ thương. Bé được nhiều người khen ngợi, được các thầy cô cưng chiều, bé vui vẻ và tự tin. 

Một cô bạn khác có con trai 7 tuổi cũng nói: “Tao thấy nếu đợt nào con mình mặc đẹp, nó sẽ được mọi người yêu quý hơn, cô giáo cũng yêu quý nó hơn!”. 

Thì rõ, bao nhiêu cố gắng làm lụng của chúng ta… chung quy lại cũng là muốn mang tới cho con những điều tốt đẹp nhất, để con có thể nhận về những cảm xúc tốt đẹp nhất! Những bộ quần áo chất lượng cao, hàng hiệu, không chỉ là một bộ quần áo đẹp, nó còn an toàn, không có hóa chất độc hại, không dễ dàng bung chỉ sứt nút. Và hình như mặc bộ quần áo đẹp còn làm con mình được YÊU THƯƠNG, làm con mình TỰ TIN và biết YÊU BẢN THÂN! 

Nhưng… 

Hãy nghĩ tiếp về phía sau những lời khen tặng. Khi bạn mặc cho con một bộ váy đẹp, bạn khen con, mọi người khen con… Thì thông điệp con nhận được sẽ là: Cái đáng khen này là từ bộ quần áo đẹp, niềm vui này là có từ bộ quần áo đẹp! Váy áo đẹp, xe đẹp, nhà đẹp,... những giá trị bên ngoài thật là quan trọng! Trong khi, những giá trị bên trong mới là bền vững hơn! 

Nhớ lần tôi gặp một đoàn nhà báo Thụy Điển tới thăm tòa soạn, họ nhìn tờ báo của tôi, với cái bìa đẹp long lanh mà cả êkip làm bìa đã phải lao tâm khổ tứ, làm việc cật lực, từ nhiếp ảnh chọn góc máy, stylist chọn trang phục, rồi đạo cụ, ánh sáng, rồi photoshop chỉnh sửa cho nhân vật sáng choang, không tỳ vết. Thì đúng, chúng tôi phải làm cho tờ báo được nổi bật, để ai cũng muốn ngắm, muốn mua. Họ hỏi tôi môt câu mà làm tôi ngẩn ra: “Chúng tôi đang có một cuộc tranh cãi về việc chỉnh sửa tút lại hình ảnh trên báo và các phương tiện truyền thông. Hình ảnh đã chỉnh sửa đẹp tới mức thế này sẽ ảnh hưởng như thế nào tới tâm trạng phụ nữ? Mọi chi tiết đều quá hoàn hảo, thì người xem sẽ phải tự hỏi: “Mình phải làm thế nào để mình cũng được giống như thế?” Các bạn có nghiên cứu về những tác động tiêu cực khi mang những bìa báo này tới các bạn trẻ không? Chúng tôi đang làm những cuốn phim về công việc ở các tòa soạn, để giải thích cho trẻ em hiểu được rằng những tấm ảnh long lanh này đã được chỉnh sửa như thế nào. Chúng tôi nghĩ đó là bài học quan trọng!”. 

Đúng vậy, nhiều nghiên cứu đã cho thấy, phụ nữ trầm cảm hơn khi xem những hình phụ nữ khác quá đẹp! Khi nhìn những cô người mẫu long lanh ngực tròn căng, eo thon, chân dài, làn da nuột nà, mũi cao, mắt to, tóc mượt… thì bạn dễ thấy mình xấu xí, chẳng được một nét gì khả dĩ! 

Nhớ hồi xưa dậy thì, tôi và bạn bè, đứa nào cũng than thở về cơ thể mình. Dứa nào cũng thân phiền rằng hình dáng mình bất như ý, chỉ mong ước ngày sau có tiền phẫu thuật thẩm mỹ, hay có cây đũa thần vẩy một cái để biến đổi.… 

Vậy nên là, khi bé của bạn quá đẹp, quá chú ý tới mặc đẹp, có thể sẽ không tốt cho bé và cả cho con của những bà mẹ khác! 

 Mặt khác, khi đã quen với điều đó, có thể bé sẽ thấy rằng, khi mình mặc đẹp, mình mới được khen, mới được vui vẻ, tự tin, hạnh phúc. Mà quần áo đẹp là do bố mẹ mua, ông bà cho… Và có nghĩa là những cảm giác hạnh phúc, tự tin bé nhận được nhiều nhất là do những món đồ mà người khác mang tới cho bé. Khi bé không tự tin, không thấy hạnh phúc, bé sẽ tiếp tục chờ đợi xem có ai mang tới cái gì khác nữa không để giúp mình lại yêu đời. Điều này SAI VỀ BẢN CHẤT! Làm sao để ta có thể dạy cho bé rằng cảm giác vui vẻ, hạnh phúc, yêu đời phải tự chính trong bản thân con tạo nên? 

Mỗi khi nhìn thấy người trầm cảm, oán trách chồng con, đối tác, đồng nghiệp… tôi đều lo lắng tự hỏi là sao để sau này Xu Sim tìm thấy niềm vui ở chính nó? Con muốn tự tin, con phải làm những việc để con tự tin, con muốn hạnh phúc, con phải học cách làm con hạnh phúc. Những cảm giác đó, không ai nợ nần, cam kết phải tạo cho con, không ai có nghĩa vụ phải mang sẵn tới cho con, dù người đó có trách nhiệm với con (như vợ – chồng), dù người đó yêu con (như ba mẹ), dù người đó sẽ trả lương cho con (như sếp)… Khi con nắm chắc được điều đó, con cũng sẽ không ỷ lại, không đổ thừa, và không từ bỏ nếu gặp khó khăn! 

Cho nên, nếu nhìn thấy một em bé xinh xắn, ăn mặc long lanh, tôi cũng vẫn khen, khiếu thẩm mỹ cũng cần khen chứ? Nhưng tôi không dành hết tất cả sự tán thưởng của mình vào bộ váy, tôi khen lướt qua "ồ, váy đẹp quá!", rồi tôi sẽ để dành cung bậc trầm trồ cao hơn cho bé khi bé biết chào hỏi, cám ơn, xin lỗi, biết chơi với bạn bè, biết cất dọn đồ chơi, biết phụ ba mẹ việc nhà, biết đọc sách, biết cố gắng trong việc gì đó… 

Là một mẹ của 2 cô gái nhỏ, tôi cũng mong mọi người đừng bình luận gì nhiều về quần áo và vẻ ngoài của tụi nó. Hãy tập trung vào những giá trị bên trong bền vững và quý giá hơn! 

Bỏ nhỏ cho các bạn nếu gặp Xu Sim nhé, trong 2 tháng học chương trình Giáo dục Tính cách thông qua Hành động cuả trường AES, Xu và Sim đều được vinh danh đấy. Tháng 8 Xu được trường khen tặng là thuyền trưởng của tháng Tôn Trọng. Tháng 9 là đến lượt Sim. Cô nàng ngọt lịm lìm lim ấy đã được vinh danh trong tháng Hòa Bình. Vậy nha, tớ đã xi nhan, đã mớm bài rồi đó nha! 

Hãy vinh danh và tôn trọng những nét đẹp của trái tim và tính cách, ngay từ khi tụi nó còn nhỏ nhít <3 

-Thu Hà-