KINH NGHIỆM CHO CON ĐI DU HỌC CỦA MẸ VIỆT "THỨC TỈNH" CÁC PHỤ HUYNH

Làm thế nào để chuẩn bị tốt nhất cho con đi du học? Nếu chỉ lo duy nhất vấn đề tiền thì tôi thấy là quá thơ ngây và ấu trĩ. Vì thực tế những em nhà giàu, bố mẹ rủng rỉnh tiền hàng tải sang đây lại học hành vớ vẩn, các em hầu như không có động cơ phấn đấu. Những em phát triển tốt nhất là những em xuất thân từ gia đình bình thường nhưng hiểu chuyện. Theo kinh nghiệm của tôi đi du học là một việc lớn, nếu chờ đến lúc 17, 18 tuổi mới cho con "ra ràng" thì hơi muộn. Vậy tại sao phụ huynh không tập cho mình và cho con luôn từ khi con còn nhỏ. Ví dụ cụ thể là từ bây giờ mỗi mùa hè cho con đi xa một nơi, mỗi nơi tầm 2 tuần, để con tự trải nghiệm, tự nhìn ngó, tự quyết định sau này con sẽ du học ở đâu. Mới nghe qua thì sẽ có người bảo "tiền đâu mà đi", nhưng tính kĩ thì rẻ hơn rất nhiều, lợi đủ đường. Vì có nhiều em ấm ớ, không được chuẩn bị kỹ, sang đây mất luôn 1-2 năm như chơi, mà mất thời gian là mất tiền, mất luôn tầm 100-300 triệu. Vậy số tiền này mình rải ra, đầu tư sớm vào con, cho con đi độ 3 lần, mỗi lần hết tầm 50 triệu. Sau này đi du học thì mình sẽ tốn ít đi, vì con đã quen đã trải qua kinh nghiệm thực tế thì con có thể tìm hơn 1000 con đường để có thể tiết kiệm tiền và tiết kiệm thời gian. dạy con, nuôi con, du học, mẹ Việt (Ảnh minh họa). Vậy, bố mẹ nên chuẩn bị gì và chuẩn bị như thế nào? 

1. Thiết lập mối quan hệ bố mẹ - con tốt nhất. Bố mẹ tin tưởng con, con tin tưởng bố mẹ, mọi lúc mọi nơi. 

2. Xác định mục tiêu, chuẩn bị tâm lý đi du học xa nhà tự lập từ sớm, tốt nhất là từ lớp 10. 

3. Chuẩn bị sức khỏe: Ở Việt Nam các mẹ quá lo con ăn món gì uống sữa gì, nhiều em bị béo phì, ì trệ. Cần phải thay đổi ngay. Phải tập thói quen và yêu thích luyện tập một môn thể thao nào đó. Từ bóng bàn đến đá cầu, cầu lông, trượt pa-tin, bơi, nhảy hip hop… Phải tập thói quen và yêu thích một môn nhạc cụ nào đó. Từ thổi sáo kèn, đến gõ xoong nồi, đánh trống, ghita, violon, piano. Bà Anna Sophie Mutter hiện là người chơi Violon số 1 của thế giới, là nhà tư vấn văn hóa của Thủ tướng Merkel, là đại diện Unicef về văn hóa đã tuyên bố rằng: Thể thao và Âm nhạc là cách giúp con người ta định hình phát triển tính cách một cách tốt nhất, càng sớm càng tốt, tốt nhất là cho trẻ bắt đầu luyện tập từ 4 tuổi. 

4. Thiết lập nếp ăn và nếp ngủ của con từ bé: Ăn uống phải có giờ giấc. Sáng dậy ăn sáng rồi mới đi học. Không thể 23h đêm mới đi ngủ. Mình rất kinh ngạc khi thấy buổi sáng rất nhiều mẹ tất tả chở con đến trường, con ngồi đằng sau vừa ngáp vừa uống sữa, ăn xôi. Buổi tối 23h trẻ em vẫn nô đùa chạy loạn ngoài đường. Trẻ em có tâm sinh lý khác người lớn. Não và cơ thể chưa phát triển hết. Vì hoạt động cả ngày nên các em cần thời gian ngủ đủ dài để não phát triển và nạp năng lượng cho ngày hôm sau. Ngoài ra việc ăn uống là một văn hóa, là một việc rất riêng tư, không nên để cả bàn dân thiên hạ nhìn vào mồm mình. Ở Berlin 20h30-21h là lúc các em lên giường đi ngủ. Cả xã hội tuyệt đối tôn trọng tuân thủ việc này. 

5. Bình thản với điểm chác, bài vở. Lúc còn nhỏ, đến hết lớp 9, việc thi thố điểm chác hầu như không có gì quan trọng. Đừng bao giờ so sánh con mình với mình ngày xưa hoặc với các bạn xung quanh. Con thiên hạ có tài có giỏi nó cũng chẳng thèm làm con mình. Vì thế con mình luôn luôn và mãi mãi là Nhất. Sau đợt World Cup bóng đá Đức lên ngôi vô địch thì phụ huynh ở nhà có thể hình dung triết lý giáo dục của người Đức. Họ không chú trọng nuôi gà nòi. Họ không cần một ngôi sao mà họ cần cả một bầu trời đầy sao. Theo phương châm "khá đều còn hơi tốt lỏi". Một quốc gia chỉ có thể giữ vững vị trí top 5, đầu tầu Châu Âu, có số tỉ phú đứng thứ 4, và số lượng phát minh thứ 3 thế giới nếu như mỗi người trong số 85 triệu dân vận hành nhịp nhàng, đúng vị trí, như những người lính cần mẫn trong tổ kiến, đàn ong. Mỗi đứa trẻ có mặt mạnh mặt yếu riêng. Con bạn giỏi toán thì con tôi giỏi nấu ăn. Chưa chắc đã biết ai hơn ai. 

6. Tin tưởng tuyệt đối vào con: Mình không tin con mình thì ai tin. Trẻ con không bao giờ thích trả lời trực tiếp. Chỉ có thể rủ rỉ tâm sự mới có thể hiểu lờ mờ con đang nghĩ gì, đang ghét cô nào, gặp khó khăn ức chế ở đâu. Rất nhiều trẻ em có ý nghĩ tự tử mà bố mẹ không biết. Bất kể con kể gì cũng phải bình tĩnh, đừng bao giờ mắng phủ đầu hay choáng váng. Nếu con có phàn nàn cô "gập 4 thước kẻ vào đánh các bạn" hoặc "con không đi học thêm nhà cô thì con bị điểm kém" hoặc "khi cả lớp nhận đề bài thi không trúng bài học tủ cô C coi thi bảo cả lớp chờ cô đi hỏi, một lúc sau quay về cô bảo cứ làm như mọi khi, tức là như đã học tủ không tả mèo mà tả chó" hoặc "khi mẹ đưa con đến cô tươi cười, mẹ quay đi là cô dúi bọn con vào tường" thì hãy bình tĩnh và sáng suốt lắng nghe con. Trẻ em không nói dối. Mình chả thay đổi được gì nhưng cần cảm thông thấu hiểu cho con, mình luôn luôn phải đứng về phía con, vào phe của con. 

7. Đừng bao giờ nói các con bây giờ sướng hơn bố mẹ ngày xưa, các con chả phải làm gì ngoài Ăn và Học. Điều này hoàn toàn sai. Bởi vì chỉ Ăn và Học nên con mình mới "kém". Khoa học đã chứng minh để làm việc hiệu quả con người ta phải làm việc nhịp nhàng, phải có đủ thời gian để não và cơ thể thư giãn, phải làm nhiều việc khác nhau. Một thí nghiệm đã chỉ ra rằng nếu 1 người xách nước liên tục từ sáng đến tối sẽ không xách được nhiều bằng vừa xách vừa nghỉ. Cũng có thể vì thế các em thủ khoa đều là các em "nhà quê", bởi sau giờ học các em phải về "hái rau, chăn trâu, đan nón". 

8. Đừng bao giờ bô bô khoe con giỏi cái này con kém cái kia với người ngoài hay chê bai bạn bè của con. Điều này là tối kị. Con giỏi thì động viên, còn có đầy người giỏi hơn thế. Con "dốt" thì trước hết phải nhận vì mẹ dốt thì mới đẻ ra con "dốt" vì vậy mẹ con ta cùng phải tiếp tục phấn đấu. 

9. Đừng bao giờ kêu khổ kể công, "chỗ ướt mẹ nằm chỗ ráo phần con". Khắp thế giới mẹ nào chả thế. Mình nghèo không lo đủ cho con thì trước hết tại mình kém, đẻ con ra làm gì để rồi suốt ngày kêu than. Mẹ Tây luôn mồm nói "tôi hạnh phúc, tôi biết ơn vì có con". Mẹ Thủ tướng Đức Schroeder, trước thời bà Merkel, chỉ là một lao công nhưng ông không khinh mẹ. Ông bảo mẹ tôi là một phụ nữ tuyệt vời, vì cả đời bà đã cố hết sức để làm điều tốt nhất cho tôi trong khả năng, nếu tôi vào vị trí đó tôi cũng không làm được như thế, tôi chưa bao giờ được đi giày đẹp giống bạn bè nhưng vì thế tôi càng muốn nỗ lực để cho con tôi có một tương lai tốt hơn. 

10. Đừng bao giờ đè lên vai con gánh nặng phải "công thành danh toại mở mày mở mặt với thiên hạ". Không phải ai đi du học cũng sẽ thành Ngô Bảo Châu, Lê Bá Khánh Trình, bác Alan Phan… điều đấy là rất rất khó. Cách đây 200 năm người Đức đã bắt đầu có công nghiệp đóng tàu, lúc đó tổ tiên mình làm gì? Khi người Đức mở ngân hàng sản xuất ô tô thì ông bà ta làm gì? Đừng đòi hỏi con mình ngay lập tức phải thành Công thành Phượng trong khi bản thân cha mẹ chúng thực tế cũng “chưa là gì cả”. Như thế là không công bằng. Là vô hình tạo áp lực không cần thiết cho con. 

11. Đừng bao giờ cáu giận quát tháo, tát đánh con. Khi mình cáu giận là mình đã thua. Bản thân mình đã không có kĩ năng điều chỉnh cảm xúc. Điều đó là vô cùng kém cỏi. Cả ngày mình đi làm, trên đe dưới búa, đã mệt rồi nên mình sẽ không bao giờ có đủ năng lượng để đối đầu với con. Một khi 2 mẹ con ở hai đầu chiến tuyến thì người thua là mình, người chịu tổn thương nhiều nhất là mình. Chẳng có bất cứ chuyện gì, kể cả chuyện động trời ví dụ như con 13 tuổi đã có bầu, hay con thi chuyển cấp đáng lẽ phải đỗ Giảng Võ thì đỗ có mỗi Ngô Sỹ Liên mà lại làm trời sụp cả. Mình không bình tĩnh giúp con gỡ rối tìm lối thoát thì ai! Chuyện đã xảy ra rồi thì đừng cằn nhằn hỏi tại sao mà hãy cùng con tìm cách giải quyết vấn đề. 

12. Tóm lại có rất nhiều thứ phụ huynh có thể làm được mà không tốn đồng nào. Tuy nhiên đòi hỏi chính phụ huynh đầu tiên phải thay đổi tư duy, thứ 2 là phải thay đổi nếp sinh hoạt, cuối cùng là phải hy sinh. Kể cả ở Tây hay Ta, Âu hay Mỹ thì đều thế cả, gia đình bố mẹ là nơi giáo dục ảnh hưởng con tốt nhất, nhiều nhất. Thầy cô và nhà trường chỉ chiếm 30%. Mẹ Tây cũng cực kỳ chịu khó, cực kỳ thương con. Tối hôm qua 20h khi các con chuẩn bị lên giường đi ngủ thì mình và các mẹ ở khu phố bị lùa đi nghe hội thảo "Làm thế nào để cùng con cân bằng cuộc sống trong thế giới ảo", 22h kết thúc mẹ nào cũng ngáp cuống lên về để hôm nay 5h45 lại dậy... 

Nếu trong nhà bố mẹ không bao giờ sờ đến sách thì đừng bảo con đọc sách. Nếu bố mẹ 23h còn lướt facebook, còn vô tuyến, còn buôn dưa lê thì đừng bảo con đi ngủ đúng giờ. Nếu bố mẹ nói dối thì đừng bảo con phải thật thà trung thực. Nếu bố mẹ thản nhiên vứt rác, chửi bậy thì đừng bảo con phải ngoan ngoãn, hiếu thảo. * Bài viết thể hiện quan điểm của tác giả, hiện đang sống ở thành phố Berlin, Đức. (Theo Lê Thị Minh Hồng (Berlin, Đức) / MASK Online)

Phương pháp đọc truyện (ehon) và dạy chữ sớm cho con ở Nhật (từ sách và những quan sát thực tế)

Người viết: Nguyễn Thị Thu 

Chú thích: Ehon là những cuốn truyện ngắn có tranh minh họa dành cho thiếu nhi ở Nhật 

Lời nói đầu 

Điều thứ nhất là mình cảm nhận có không ít bậc cha mẹ đã lo lắng thái quá rằng con mình đã qua giai đoạn 0-6 tuổi để phát triển trí tuệ như trong bài note trước mình đã viết, hoặc con mình không được tiếp xúc với những trò chơi phát triển trí tuệ như flash card, trò chơi kích thích trí thông minh, hay là những lớp học ở các trường mẫu giáo giúp phát huy chỉ số thông minh cho trẻ. Những ai lo lắng như vậy có lẽ đã chưa hiểu bản chất thực sự của nuôi dạy trẻ sớm mà mình đã viết trong các bài note của mình. Bạn có biết tất cả các nhà giáo dục sớm đều có chung quan điểm rằng điều quan trọng nhất trong giáo dục sớm cho trẻ đó là chỉ có tình yêu của cha mẹ mới là chìa khóa để mở ra cánh cửa trí tuệ và tài năng của trẻ. 

Điều thứ hai là bạn có biết dù hệ thống trường Shichida có hơn 400 trường trên toàn nước Nhật, nhưng học phí của trẻ 0 tuổi cho 4 buổi/tháng (1 buổi là 50-60 phút) là gần 4 vạn yên (tính ra tiền Việt là khoảng 8 triệu VND) thì chỉ những gia đình khá giả của Nhật mới theo được. Và giá đó cũng tương tự với những trường dạy trẻ phát triển trí thông minh khác mọc nhan nhản ở Nhật. Còn trường mẫu giáo quốc tế dạy theo Montessori thì là 15 vạn yên/tháng. Cũng giống như ở Việt Nam cha mẹ Nhật đâu phải ai cũng có tiền cho con theo những lớp học đó. Và không phải ai cũng chú trọng dùng flash card hay những giáo cụ để luyện trí thông minh cho con mình (nhiều người quen mà mình biết không làm như vậy). 

Điều thứ ba là những đồ chơi phát triển trí tuệ chỉ giống như là gia vị của món ăn, còn nguyên liệu chính là tình yêu mà bạn là người chế biến, được thông qua cách bạn dành thời gian chơi với con, lắng nghe con, trò chuyện, khen ngợi, và cả những hành động hàng ngày của bạn nữa. Nguyên liệu ấy ai cũng có thể mua, còn gia vị thì tùy khẩu vị từng gia đình, tùy mỗi trẻ để mình dùng thôi. Nếu con bạn chỉ chơi những trò flash card, bài toán phát triển trí thông minh và bạn ép con chơi mà không để ý đến tâm trạng có hứng thú hay không của con, hoặc mua về để đó cho con chơi mà không dành thời gian để ngồi chơi cùng con, cùng con khám phá những trò chơi đó, thì đơn giản bạn chỉ giúp con về mặt trí tuệ một cách máy móc mà không hề cho con cảm nhận đầy đủ về nhân cách và tâm hồn. 

Điều thứ tư ở đây mình chú trọng đến yếu tố bồi dưỡng nhân cách và tâm hồn trước bởi vì tâm hồn mới là người dẫn đường chỉ lối cho trí tuệ, mới là yếu tố tạo nên phẩm chất của một con người. Và ở Nhật mình cảm nhận thấy cha mẹ Nhật đã đầu tư nhiều hơn đến việc dạy con về tâm hồn, nhân cách cùng những kỹ năng cơ bản trong cuộc sống và sinh hoạt hằng ngày. Một điều ấn tượng sâu sắc nhất với cá nhân mình đó là hầu như tất cả cha mẹ Nhật đều chú trọng dạy con về tâm hồn và trí tuệ qua việc đọc ehon cho con nghe (ehon là những cuốn truyện có tranh minh họa dành cho thiếu nhi mà mỗi cuốn là một câu chuyện nhỏ). Ở Việt Nam mình đã có rất nhiều cha mẹ biết cách đọc truyện cho con nghe, nhưng cũng có nhiều cha mẹ chưa chú trọng đến điều đó. Bài note hôm nay mình muốn giới thiệu về tác dụng kì diệu của việc đọc truyện cho con nghe và cách dạy đọc cho con của ccha mẹ Nhật. 

Những cảm nhận chung từ việc cha mẹ Nhật dạy chữ sớm cho con qua việc đọc ehon 

1. Có lẽ nhiều người đã biết rằng ở Nhật cha mẹ và ở nhà trẻ thường dạy chữ sớm cho con. Có một kết quả không chính thức (kết quả điều tra trên trang internet dành cho các cha mẹ), khoảng 75% các cha mẹ Nhật đều đã từng dạy chữ cho con trước khi con vào tiểu học, còn lại thì các em được dạy ở trường mẫu giáo. Họ dạy con biết đọc trước rồi mới dạy viết chữ. Họ đọc truyện cho con nghe từ khi trẻ mới lọt lòng, rồi khi trẻ đã biết chữ, đã đi học tiểu học rồi trẻ vẫn thích cha mẹ đọc truyện cho nghe. Rất nhiều người lớn nói rằng họ vẫn thích đọc những truyện ehon vì nội dung thật trong sáng và triết lí sống thì vẫn luôn đúng dù thời gian có trôi qua. 

2. Bạn đã bao giờ tự hỏi tại sao cha mẹ Nhật lại dạy chữ sớm cho con mình không? Không phải vì muốn con có thành tích tốt ở trường, không phải vì muốn con học chữ sớm để đến lớp con không bị thụt lùi so với các bạn khác. Bằng trải nghiệm của mình và thông qua những câu chuyện mình được nghe từ bạn bè, người quen đã giúp mình hiểu ra rằng cha mẹ Nhật dạy chữ cho con, đầu tiên xuất phát từ động lực ham muốn biết đọc được chữ của trẻ được hình thành một cách tự nhiên không hề gượng ép, mà động lực ấy được tạo ra bởi môi trường trẻ được cha mẹ đọc cho nghe những cuốn truyện ehon dành cho trẻ thơ, và các sách tham khảo về động vật, thực vật, lịch sử, khoa học từ khi trẻ mới lọt lòng... Trẻ được cha mẹ đọc cho nghe thì dần dần sẽ thích, từ thích thì sẽ muốn tự mình đọc được, đó là động lực hình thành một cách tự nhiên. 

3. Trẻ biết đọc sẽ là một cơ hội rất lớn giúp trẻ tiếp xúc với những tri thức mới, mở mang trí tuệ, kích thích trí tưởng tượng. Từ những trải nghiệm trẻ được gặp gỡ thông qua những cuốn sách đó, trẻ sẽ tự tìm ra cái mình yêu thích, và đôi khi nó làm thay đổi cuộc đời và giấc mơ của trẻ. Chính vì thế giống như mình đã từng nói, tùy thuộc vào những việc cha mẹ làm trong những năm tháng đầu đời mà cuộc đời và vận mệnh của con mình sẽ thay đổi. 

4. Một nguyên tắc cơ bản mà mình đã nghiệm ra từ tất cả các phương pháp tham khảo từ sách hay từ thực tế mà cha mẹ dạy cho trẻ biết đọc chữ đó là: nguyên tắc chiếc máy tính. Bạn hiểu một cách đơn giản như này, bạn thấy một chiếc máy tính đập vào mắt mình, có bao giờ bạn đọc hết một lượt sách hướng dẫn, hay tìm hiểu cấu tạo của máy bên trong là gì, nó được lắp ghép như thế nào rồi mới sử dụng không. Chắc chắn là không rồi. Bạn sẽ ngồi vào gõ luôn chứ thời gian đâu tìm hiểu phải không. Thế thì việc dạy chữ cho trẻ cũng thế. Trẻ sẽ dễ dàng tiếp thu và có hứng thú với từ những từ ngữ quen thuộc hàng ngày trẻ được nghe, được tiếp xúc, vì thế hãy bắt đầu bằng việc dạy từ vựng rồi mới đến việc dạy bảng chữ cái cho trẻ, hay dạy trẻ đánh vần. 

5. Có nhiều người nghĩ rằng con mình đã qua giai đoạn 0-6 tuổi thì phải chăng là đã trễ. Không bao giờ là quá trễ để dạy con, nhất là dạy con về tâm hồn. Bản thân mình coi trọng việc nuôi dưỡng tâm hồn cho trẻ rồi mới đến trí tuệ. Tâm hồn trẻ được nuôi dưỡng thông qua tình yêu của cha mẹ, tình cảm với người thân, qua bài học đến từ những câu chuyện trong sách, qua tình huống ứng xử hàng ngày...Truyện có tranh minh họa dành cho trẻ em chính là một trong những người bạn tốt nhất để dạy cho trẻ về tâm hồn và trí tưởng tượng. Đó cũng chính là lí do vì sao mà cha mẹ Nhật ai cũng đọc nó cho con mình. Còn những trò chơi trí tuệ để phát triển trí thông minh thì tùy từng người dạy cho con. 

Phương pháp dạy chữ cho con của cha mẹ Nhật 

Bài viết hôm nay gồm hai phần. Phần đầu là trích dịch từ sách. Phần hai là kết hợp những kiến thức mình đọc trên những trang web về nuôi dạy con của cha mẹ Nhật cùng những trải nghiệm thực tế thông qua những lần trò chuyện những người Nhật, với đủ mọi thành phần từ giáo sư của mình, cô nhân viên trường, bạn bè cùng phòng nghiên cứu, những người quen là nhân viên công ty, hội học bổng, nghĩa là đủ giai cấp tầng lớp trí thức từ ưu tú tới bình thường, để giúp mọi người có cái nhìn thực tiễn hơn về việc dạy con đọc chữ của người Nhật. Dù chưa thực sự đầy đủ nhưng mình mong những chia sẻ từ thực tế này giúp các bậc cha mẹ tìm ra cách tốt nhất, phù hợp nhất để dạy chữ cho con mình. 

Phần 1. Lược dịch từ sách tham khảo 

 Cuốn sách tham khảo 赤ちゃんに読みをどう教えるか、グレン・ドーマン、ジャネット・ドーマン How To Teach Your baby To Read, tác giả Glenn Doman・Janet Doman 

Cuốn này chắc là đã nhiều cha mẹ biết rồi, mình chỉ tóm tắt ý chính cho những ai chưa biết nắm được thôi. Cá nhân mình cảm nhận thì thấy muốn làm theo cha mẹ phải rất kì công và có thời gian mới làm được. Dẫu sao nó cũng là phương pháp để mình tham khảo. 

Các bước để dạy chữ cho trẻ đều đi theo nguyên tắc 

Từ Vựng đơn (1 chữ như bà, bố, mẹ..) 

Từ Vựng ghép (hai chữ như “con chó”, “bông hoa”...) 

Câu ngắn (mẹ nấu cơm, bố đi làm...) 

Một đoạn văn ngắn 2-3 câu

Đọc truyện hoặc sách 

Vì sao không dạy chữ cái cho trẻ trước bởi vì không có gì trừu tượng và khó hiểu và cũng khó nhớ hơn với trẻ là những chữ a, b. Ví dụ đối với trẻ 2 tuổi nếu biết lí luận trẻ sẽ hỏi là vì sao lại gọi là chữ a. Bạn đã sẵn sàng để giải thích cho trẻ chưa. Thay vào đó bạn hãy chủ định bắt đầu dạy trẻ bằng những từ mà bắt đầu bằng các chữ a, b,c trong bảng chữ cái và dạy để trẻ học thuộc lòng từng chữ. Khi nào trẻ đã biết đọc rồi thì mới dạy trẻ đến bảng chữ cái và cách đánh vần. 

Những từ vựng thì có lẽ ở Việt Nam đã bán rất nhiều. Cha mẹ sẽ lựa những sản phẩm để mua về cho trẻ đọc. 

Nguyên tắc khi dùng flash card để dạy chữ cho trẻ 

Chỉ khi nào trẻ có hứng thú thì mới dạy, như lúc trẻ ăn no rồi có thể chơi đùa vui vẻ 

Hãy dừng lại trước khi trẻ có dấu hiệu chán nản 

Mỗi lần chỉ dùng set 3 set mà mỗi set là 5 chữ và mỗi chữ chỉ giơ cho trẻ xem khoảng 1 giây. Mỗi ngày cho trẻ chơi khoảng 3 lần. Mỗi ngày hãy thay đổi 1 set để tránh cho trẻ nhàm chán. 

Hãy bắt đầu từ những chữ là vật dụng hàng ngày trong gia đình, người thân để dạy trẻ. Nếu như cha mẹ không mua flash card cho trẻ thì có thể tự viết ra giấy rồi giơ cho trẻ coi. 

Bắt đầu từ từ ghép thì cha mẹ có thể lợi dụng từ các từ đơn ở step 1 để ghép lại dạy cho trẻ. Ví dụ như nước+nóng= nước nóng. 

Ban đầu từ đơn thì viết to, và đến từ ghép hay câu văn ngắn thì viết nhỏ lại để cho trẻ coi. Ban đầu hãy dùng màu đỏ viết chữ, sau đó chuyển sang màu đen. 

Kết hợp việc dạy chữ riêng như này với việc đọc truyện có tranh minh họa cho trẻ để giúp trẻ tăng thêm vốn từ. 

Không cho trẻ làm bài kiểm tra để đánh giá vì như thế sẽ làm trẻ bị áp lực tâm lí dẫn đến chán nản không còn hứng thú học tập nữa. Các phương pháp ứng với từng giai đoạn bắt đầu dạy chữ cho trẻ 

Bắt đầu từ 0 tháng tuổi trở đi 

Thị giác của trẻ chưa phát triển nên trẻ chỉ có năng lực nhìn rõ những đường viền mờ (outline, border, configuration) vì thế để chữ hay hình ảnh màu đen trên nền trắng sẽ giúp trẻ phát huy khả năng nhìn hình ảnh viền. Vì thế mỗi chữ hãy viết thật to để trẻ có thể nhìn thấy được cỡ chữ khoảng 20 cm. Khi cho trẻ xem thì hãy để khoảng cách xa 45 cm, mỗi một chữ chỉ để 1-2 giây và đọc to lên cho trẻ nghe. Ở giai đoạn này lặp đi lặp lại nhiều lần cho trẻ trong ngày. Chỉ cho trẻ nhìn 1 chữ nhưng mõi ngày hãy cho trẻ nhìn 10 lần. 

Bắt đầu từ 3-6 tháng tuổi trở đi 

Cho trẻ nhìn thật nhanh khoảng 1 giây mỗi chữ, cho nhìn thật nhiều từ mới. Mỗi mỗi ngày cho trẻ nhìn 4-5 set, mỗi set là 5 chữ. 

Bắt đầu từ 7-12 tháng tuổi trở đi 

Mỗi set chỉ 5 chữ và mỗi chữ chỉ 1 giây. Cho trẻ xem các set chữ đó nhiều lần trong ngày. 

Bắt đầu từ 12-18 tháng tuổi trở đi 

Mỗi set chỉ 5 chữ và mỗi chữ chỉ 1 giây. Hãy dừng lại trước khi trẻ có dấu hiệu chán. 

Bắt đầu từ 18-30 tháng tuổi trở đi 

Hãy chọn những từ nào mà trẻ thích. Giai đoạn này có thể bắt đầu dạy từ ghép, câu văn ngắn cho trẻ. Bắt đầu thật từ từ từng chữ một để dạy trẻ. Bắt đầu là từ đơn, rồi đến từ ghép và cuối cùng là đoạn văn để đẩy tốc độ dạy chữ cho trẻ. Áp dụng theo phương pháp mỗi ngày 3 set chữ để dạy trẻ. Đọc truyện cho trẻ nghe. 

Bắt đầu từ 30-48 tháng tuổi trở đi 

Trẻ đã nhận thức được nhanh nên không thể áp dụng tốc độ như với trẻ sơ sinh nên lúc này hãy đọc ehon, chọn những từ vựng có level cao hơn để dạy trẻ. Tốc độ đọc truyện cho trẻ nghe cũng nên đẩy nhanh hơn giai đoạn trước. Khả năng hấp thu của trẻ giai đoạn này rất tốt nên mỗi ngày đều cho trẻ xem từ vựng mới. Nhưng việc đọc sách này cần phải lặp đi lặp lại nhiều lần cho trẻ. 

Bắt đầu từ 48-72 tháng tuổi trở đi 

Tốc độ tiếp thu và số lượng tiếp thu từ vựng của trẻ cũng không nhanh hơn giai đoạn trẻ sơ sinh là mấy. Nhưng trẻ đã phân biệt rất rõ ràng thích và không thích cái gì. Cần cho trẻ tiếp xúc với những từ ghép và câu văn hay đoạn văn càng nhanh và nhiều càng tốt. Chọn ra những từ vựng nào trẻ thích, sau đó tạo thành những câu văn để dạy cho trẻ. Dù trẻ đã qua 6 tuổi đi nữa thì việc dạy chữ cho trẻ cũng không bao giờ là quá muộn cả. Đừng bao giờ giao việc đó cho nhà trường mà bản thân cha mẹ cũng chủ động để dạy con ở nhà. Đọc truyện cho trẻ hãy đọc với tốc độ nhanh như cho người bình thường để luyện tư duy trẻ cũng phản xạ nhanh. 

Phần 2. Tổng hợp từ những quan sát thực tế 

1. Bằng chứng khoa học về hiệu quả của việc đọc truyện cho trẻ nghe 

Một kết quả nghiên cứu của giáo sư Taira Masato ở trường đại học Y Nha Khoa Tokyo đã chứng mình rằng trong quá trình mẹ đọc truyện cho con nghe thì đối với mẹ bộ não ở phần não trước hoạt động rất tích cực, nó là nơi có chức năng điều khiển cảm xúc, năng lực giao tiếp, tư duy, sáng tạo. Còn đối với trẻ thì bộ phận “hệ viền” (limbic system) cũng hoạt động rất tích cực, nó là nơi điều khiển ký ức và tạo ra động lực, và sinh ra những cảm xúc vui, buồn đau khổ, hay nói cách khác nó chính là trái tim của não. Chính vì thế việc đọc cho trẻ nghe sẽ giúp bộ não được tiếp nhận nhiều kích thích phong phú dẫn đến khả năng biểu cảm của cảm xúc cũng phong phú, khả năng ngôn ngữ cũng phát triển. 

2. Bằng chứng của trái tim về hiệu quả của việc đọc truyện cho trẻ 

- Trẻ sẽ yêu cha mẹ hơn khi được cha mẹ đọc cho nghe truyện. Thời kì ấu thơ là thời kì quan trọng nuôi dưỡng trí tuệ và cảm xúc. Giọng nói của cha mẹ, cách trò chuyện của cha mẹ sẽ được trẻ lưu nhớ dần dần vào trong não, khi đã lí giải đầy đủ rồi trẻ sẽ biểu hiện nó ra ngoài. Chính vì thế càng nghe được tiếng của cha mẹ nhiều thì ấn tượng trong não trẻ càng lớn, sợ dây liên hết càng bền chặt. 

- Truyện thiếu nhi “ehon” chính là “thực phẩm của tâm hồn”. Truyện dành cho trẻ em sử dụng những ngôn từ phong phú nhưng dễ hiểu vì có kèm theo tranh vẽ để diễn đạt những nội dung về đạo đức, tri thức, năng lực tưởng tượng. Ehon sẽ giúp nuôi dưỡng tâm hồn và trí tưởng tượng cho trẻ. 

- Những kinh nghiệm trẻ gặp khi còn nhỏ sẽ có ảnh hưởng sâu sắc đến việc hình thành nhân cách của trẻ. Nó sẽ giúp nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thêm phong phú để tưởng tượng về thế giới tương lai mà trẻ chưa được tiếp xúc. 

- Trẻ muốn ca mẹ đọc cho nghe cái gì cũng là một cơ hội để cha mẹ biết rằng con mình đang có hứng thú với cái gì để từ đó biết định hướng cho con. Những câu chuyện ấy cũng giúp cha mẹ nhớ lại hồi tưởng lại tuổi thơ, làm dịu đi căng thẳng sau một ngày mệt mỏi. 

3. Muốn dạy trẻ đọc và giúp trẻ yêu thích đọc sách cần phải làm gì ? 

3.1 Tạo môi trường để trẻ có hứng thú với việc học chữ và đọc sách 

- Qua những câu chuyện nhỏ mình được nghe kể về thời thơ ấu của các bạn ở cùng phòng nghiên cứu, của những người đang và đã nuôi con nhỏ, mình đã rút ra một nhận xét rằng. Muốn trẻ đọc thì đầu tiên phải tạo hứng thú, và muốn cho trẻ có hứng thú phải tạo ra môi trường giúp trẻ tiếp xúc với sách truyện từ sớm. Môi trường tiếp xúc với sách truyện là yếu tố tiên quyết. 

- Tất cả những người mình nói chuyện đều đã được tiếp xúc với những cuốn ehon và sách tham khảo từ khi chưa đi học với rất nhiều hình thức khác nhau. Ehon hay sách tham khảo được cha mẹ mua mới hoặc mua ở tiệm sách cũ, hoặc đa phần là mượn ở thư viện gần nhà. 

 - Tất cả mọi người đều được cha mẹ đọc truyện cho nghe hồi còn bé. Có người thì được cô giáo đọc truyện cho nghe ở lớp rồi về kể lại cho cha mẹ, sau đó cha mẹ bắt đầu đọc truyện cho trẻ nghe. Thông qua những cuốn truyện ehon, thế giới tâm hồn trẻ được lấp đầy bởi những câu chuyện về đạo lí, về tình người, tình cảm gia đình, bạn bè, và thế giới tưởng tượng qua những câu chuyện cổ tích, hay là được khám phá thế giới động vật, thực vật, lịch sử, văn học qua những cuốn từ điển, truyện lịch sử. 

- Khi trẻ đã bắt đầu thích những cuốn sách thì sẽ bắt đầu muốn tự đọc chúng. Lúc này cha mẹ sẽ vừa đọc vừa chỉ cho trẻ những từ trong sách. Thời kì 0-3 tuổi là thời kì trẻ có khả năng nhớ nguyên mảng rất tuyệt vời nên việc lặp đi lặp lại mỗi cuốn truyện chỉ cần 2-3 lần trẻ có thể nhớ nội dung và cách đọc. Khi trẻ bắt đầu biết đọc thì sẽ càng kích thích hứng thú giúp trẻ phát huy khả năng ham muốn học hỏi, thỏa mãn trí tò mò. Cha mẹ có thể dụ trẻ bằng những câu hỏi “tại sao lại thế nhỉ, con thử tìm hiểu xem sao”. 

- Nhật có hai bảng chữ cái là Higarana và Katakana cũng chữ Hán tự, và thường thì trẻ sẽ được dạy bảng chữ cái để có thể đọc những cuốn truyện tranh không có chữ Hán tự. Hầu hết các trường mẫu giáo đều dạy chữ cái cho trẻ để trẻ có thể tự viết tên mình, tự làm bài tập đơn giản ở nhà như viết thư cho bạn, cho ông bà...Có những cha mẹ thì dạy cho con cả chữ Hán tự để con có thể đọc những cuốn sách khác khó hơn. 

- Hãy để sách ở nơi nào trẻ dễ lấy nhất, hay là đọc cho trẻ những sách mà trùng hợp với thời tiết hôm đó, sự kiện ngày hôm đó để cho trẻ dễ dàng nhớ. 

3.2 Cách đọc truyện cho trẻ như thế nào 

3.2.1 Phương pháp đọc cho trẻ 

 - Không có nguyên tắc nhất định nào về cách đọc cho trẻ nghe. Cha mẹ có thể đọc với tốc độ bình thường để trẻ không cảm thấy khó nghe hay thấy bị áp lực, ép trẻ phải nghe. 

- Đọc cho trẻ bao nhiêu cuốn không quan trọng bằng việc trẻ có hứng thú với cuốn nào. 

- Ưu tiên tâm trạng của con. Ví dụ đang đọc mà trẻ bỏ đi chơi, hay trẻ quay lưng lại chơi trò khác đi nữa thì thực tế trẻ vẫn đang lắng nghe đó. Khi này đừng thuyết giáo với trẻ rằng mẹ đang đọc sao con lại không nghe, mà hãy ưu tiên tâm trạng trẻ lúc đó thích làm gì hơn để cả hai mẹ con cùng vui vẻ. 

 - Thông qua những hình vẽ trong truyện, trí tưởng tượng của trẻ sẽ rộng mở hơn và trẻ sẽ thích thú với thế giới tưởng tượng thông qua đó. Vì thế nếu trẻ muốn dừng lại ở trang đó thật lâu thì hãy để cho trẻ ngắm mà đừng vội lật qua trang khác. - Quan trọng nhất là dựa vào nội dung cùng không khí của câu chuyện để điều chỉnh giọng điệu và giọng đọc của mình, lúc cần to thì nói to rõ ràng, lúc cần thủ thỉ thì hãy thủ thỉ. 

- Khi đọc liền mạch 2 cuốn truyện trở lên cho trẻ thì cần chú ý đến việc nghỉ giải lao, thay đổi nội dung và kết hợp độ ngắn dài của truyện để đọc cho trẻ, để làm sao trẻ sẽ muốn được nghe đọc tiếp lần sau. 

 - Khi đọc đến đoạn nào cảm động, cha mẹ muốn hỏi xem con cảm thấy thế nào, nhưng đó là điều sai lầm. Nếu là trẻ ở độ tuổi vẫn chưa đủ khả năng dùng từ ngữ diễn đạt cảm xúc hay suy nghĩ của mình thì, điều đó lại khiến cho cảm xúc đang trôi theo câu chuyện của trẻ bị kéo ngược trở về thực tại, khiến trẻ mất hứng thú nghe tiếp. Đừng bao giờ hỏi trẻ về cảm tưởng khi đang đọc dở dang. Hãy hỏi sau khi đọc xong, và tùy từng lứa tuổi để áp dụng. 

- Hãy ghi lại mục tiêu và nhật kí đọc cho con nghe, con đã có thể nhớ hay kể lại những câu chuyện nào, từ đó làm bằng chứng theo dõi những tiến bộ của con. 

3.2.2 Cách đọc ứng với từng lứa tuổi: 

- Thời kì thai nhi: Mặc dù lúc này trẻ còn ở trong bụng mẹ nhưng đã có thể nghe thấy âm thanh giọng nói của mẹ rồi nên cha mẹ hãy đọc những cuốn truyện và hát những bài hát cho con nghe. Thời kì thai nhi này việc đọc hay hát cho trẻ sẽ giúp sợi dây kết nối tình cảm mẹ con thêm bền chặt. Con sẽ cảm nhận được hết những tâm trạng mà bạn trải qua đó nên nếu mẹ vui bé sẽ vui, mẹ buồn bé cũng cảm nhận được. Có thể các bài hát là bài đồng dao cho trẻ, hoặc cũng có thể là những bài hát mà cha mẹ yêu thích, vì điều quan trọng là để con cảm nhận được tình yêu thương của cha mẹ, mà điều đó thì không thể gượng ép nếu như cha mẹ không thích loại nhạc đồng dao.

- Giai đoạn trẻ sơ sinh 0-6 tháng tuổi: Trẻ đã biết phản ứng lại với giọng nói của mẹ. Dù trẻ chưa hiểu những từ mẹ đọc nhưng thông qua giọng đọc đó trẻ sẽ bắt đầu biết bắt chuyện, có khi là ê, â, ư để trò chuyện cùng mẹ rồi. 

- Giai đoạn 7 tháng -1 tuổi: Trẻ đã có thể ngồi được thì đặt trẻ ngồi trên đùi và đọc cho trẻ nghe. 

- Giai đoạn 1 tuổi 1 tháng -1 tuổi 6 tháng: Trẻ đã bắt đầu hiểu những từ mẹ đọc nên có thể ngồi yên lặng trong chốc lát để lắng nghe mẹ đọc. 

- Giai đoạn 1 tuổi 7 tháng-2 tuổi: Trẻ đã bắt đầu thích những cuốn truyện hơn và có hứng thú khi cùng mẹ đọc sách. Có thể tạo thói quen đọc truyện cho con mỗi tối trước khi đi ngủ. 

- Giai đoạn 2-3 tuổi trẻ sẽ rất hứng thú với việc muốn nhớ tên các đồ vật, nhớ tên các từ, bắt đầu biết chọn cuốn nào mình có hứng thú. 

- Giai đoạn 4 tuổi: Trẻ sẽ biết tự chọn cuốn truyện mình thích để cha mẹ đọc cho nghe. Các bậc cha mẹ hãy kết hợp với cách dạy chữ ở phần dịch cuốn sách trên để dạy chữ cho con. Hãy vừa đọc truyện vừa chỉ tay và mỗi chữ để dạy cho con từ đó. 

3.3 Ý nghĩa của việc đọc đi đọc lại cho con nghe 

Những cuốn nào đã được đọc cho nghe một lần thì khi nghe lần thứ hai trở đi trẻ sẽ phản ứng tích cực hơn, ví dụ bản thân khám phá ra điều ngạc nhiên, thích thú, từ mới, có khi là sẽ đọc theo. Đây là bằng chứng để chứng tỏ rằng tự bản thân trẻ có thể nhận thức được bằng suy nghĩ của chính mình. Với những cuốn được đọc lại nhiều lần trong một thời gian dài trẻ sẽ lặp lại việc đọc lại theo sách giống giai đoạn trên, nhưng kèm theo là sự thích thú với việc lặp lại đó. 

Có thể đối với người lớn thì việc đọc lại cho trẻ nghe này không có ý nghĩa gì, nhưng chính việc đọc đi đọc lại đáp ứng mong muốn của trẻ sẽ tạo ra cho trẻ cảm giác an toàn khi ở bên cha mẹ, trẻ hiểu được ý nghĩa thú vị của những cuốn truyện và sự giao tiếp thông qua nó. Đồng thời mối quan hệ thường ngày giữa cha mẹ và trẻ cũng được biểu hiện qua việc đọc sách này. Ngoài ra việc đọc đi đọc lại sẽ giúp trẻ nhớ được từ vựng, và dễ dàng hơn với việc dạy trẻ biết mặt chữ. 

3.4 Nỗ lực của cha mẹ 

Theo một trang web rất được cha mẹ hâm mộ về dạy con đọc ehon (truyện dành cho trẻ em ở Nhật) của Nhật, đã có những kết quả thống kế từ những bản điều tra dành cho các bậc cha mẹ như thế này trên 4 mặt: 

- Thói quen đọc ehon cho con: 95.2% các cha mẹ đều đọc truyện cho con, trong đó mỗi ngày đều đọc và đọc nhiều ngày trong tuần là 83.5%. 

- Đọc ehon cho con khi nào: 57.1% là đọc bất cứ thời gian nào con thích hoặc vào buổi trưa, sau bữa ăn, còn 38.1% là trước khi đi ngủ. 

- Đọc bao nhiêu cuốn mỗi ngày: 32.7% các cha mẹ đọc 1 cuốn truyện, 51.0% cha mẹ đọc 2-4 cuốn mỗi ngày cho con, còn lại thì nhiều hơn 5 cuốn mỗi ngày. 

- Mỗi lần đọc cho con bao lâu: 52.3% cha mẹ là đọc 10-20 phút mỗi lần, 38.5% là đọc khoảng 5 phút, và còn lại là trên 30 phút để đọc cho con. Điều đó chứng tỏ ở Nhật cha mẹ rất chú trọng đến việc đọc truyện cho con nghe. Đọc đến đây chắc rằng các bậc cha mẹ đã phần nào cảm nhận được trẻ con Nhật được cha mẹ nuôi dạy như thế nào rồi nhỉ. Và chắc rằng mỗi người cũng đã tự tìm ra cách tốt nhất để nuôi dạy con mình. 

4. Sự phát triển tâm lí của việc đọc truyện ứng với các lứa tuổi của trẻ 

4.1 Thời kì 0-2 tuổi: thời kì này những truyện dành cho trẻ có nội dung đơn giản, liên quan đến các sự vật quanh mình và trẻ dễ tiếp thu. Khi đọc ở cho trẻ nghe thì hãy chơi trò hỏi đáp ví dụ vừa chỉ tay vào ảnh con thỏ và hỏi trẻ “con gì đây ý con nhỉ”...”Đúng rồi, con thỏ”. Cách hỏi đáp ứng với mỗi từ vựng và mỗi sự vật này sẽ giúp trẻ tích lũy vốn từ vựng rất hiệu quả. Khi trẻ được 2 tuổi thì trẻ sẽ thường xuyên hỏi cái này là cái gì, và cha mẹ hãy tích cực trả lời cho trẻ nhé. Ngoài ra cách đọc truyện cho con như trên còn có một tác dụng nữa là giúp cha mẹ và con cái trò chuyện với nhau, giúp con hình thành được thói quen và cách đọc sách truyện. 

4.2 Thời kì 2-3 tuổi: Thời kì này trẻ sẽ liên hệ với những gì học ở ehon bằng hành động theo những gì được nhìn thấy trong truyện. Ví dụ trẻ sẽ bắt chước theo các nhân vật trong truyện giống như bản thân trẻ đang sống trong thế giới đó vậy. Trẻ sẽ tận hưởng niềm vui và để trí tưởng tượng của mình bay vào thế giới của những nhân vật đó. Hoặc có thể trẻ sẽ có lời nói hay hành động bắt chước nhân vật để diễn lại trò cho cha mẹ xem, nhại lại lời mẹ đọc. Và thời kì này trẻ sẽ không ngồi yên để lắng nghe cha mẹ đọc đâu nên cha mẹ phải rất kiên nhẫn khi đọc cho trẻ. 

4.3 Thời kì 4-5 tuổi: Trẻ sẽ yên lặng ngồi nghe cha mẹ đọc chứ không còn chạy nhảy và hiếu động như hồi 2-3 tuổi. Trẻ đã biết cách nói để đạt những gì mình tưởng tượng trong câu chuyện được nghe. Và trẻ cũng dần dần muốn tự mình đọc sách và khám phá thế giới trong truyện bằng chứ không phải qua giọng đọc của mẹ nữa. 

5. Môi trường xã hội 

- Thị trường truyện ehon dành cho trẻ của Nhật vô cùng phong phú về nội dung và ứng với từng lứa tuổi đều có các loại truyện riêng, cả tiếng Nhật lẫn tiếng Anh. Ngoài ra hình ảnh và nội dung truyện ehon dành cho trẻ cũng rất hay nên cha mẹ có thể an tâm khi mua những truyện đó cho con mình đọc. 

- Thư viện của Nhật cũng rất nhiều và rất nhiều cha mẹ không thể mua truyện hay mua sách, mua đĩa nhạc cho con đều đến mượn ở thư viện. Mỗi thành phố hay thị trấn đều có thư viện trung tâm và rất nhiều chi nhánh để có thể mượn. Các thư viện đều có hệ thống đăng kí mượn hoặc xem list tên sách muốn mượn trên trang web của thư viện nên vô cùng tiện ích. 

- Có rất nhiều trang web trên mạng liên quan đến việc hỗ trợ cho cha mẹ trong việc đọc ehon cho trẻ nghe với nội dung vô cùng phong phú, có cả những trang đọc truyện online miễn phí... 

6. Chuyện bên lề 

6.1 Dạy con cả hai thứ tiếng Nhật, Anh thông qua đọc ehon 

 Có khá nhiều cha mẹ Nhật mình quen đã đồng thời dạy con bằng cả hai thứ tiếng Nhật, Anh trên cùng một cuốn truyện. Cùng cuốn truyện đó cha mẹ sẽ dịch ra tiếng Anh rồi in ra và cắt dán vào một góc để lúc trẻ thích thì đọc tiếng Nhật, lúc thì đọc tiếng Anh. Không cần lúc nào cũng phải đọc cả hai thứ tiếng đó cùng một lúc. Và các nhà giáo dục trẻ sớm cũng khuyến khích việc làm như thế này cho trẻ. Bởi vì ở giai đoạn 0-6 tuổi thì đường mòn trên não về phần ngôn ngữ đang hình thành nên trẻ sẽ tiếp thu bất cứ ngôn ngữ nào. Với trẻ ngôn ngữ nào cũng như nhau chính nhờ khả năng nhận thức nguyên mảng (pattern period), tức là tiếp nhận tất cả mọi thông tin. Nếu trẻ được tiếp xúc với sự đa dạng về ngôn ngữ ở thời kì này thì khi lớn lên trẻ sẽ có khả năng học ngoại ngữ tốt hơn. Người lớn chúng ta học ngoại ngữ rất khó khăn bởi vì ở thời kì nhận thức nguyên mảng chúng ta không được tiếp xúc với nhiều ngôn ngữ, mà chỉ có tiếng mẹ để nên đường mòn nhận thức ngôn ngữ của chúng ta bị lấp đầy bởi ngôn ngữ mẹ đẻ rồi. Đó là lí do vì sao trẻ sinh ra ở nước ngoài thì có khả năng nói ngoại ngữ tốt hơn, nhớ nhanh hơn người lớn. 

6.2 Luyện cho trẻ thói quen tự tra cứu 

Phương pháp giáo dục của Nhật có một điểm rất hay đó là luyện cho trẻ thói quen tự tra cứu, tự học để giúp trẻ phát huy tính chủ động tìm tòi và sáng tạo trong học tập và nghiên cứu. Hôm trước mình có xem chương trình tivi về việc thầy cô dạy các em học sinh tiểu học tự tra từ điển tiếng Nhật. Tiếng Nhật có đặc trưng là có rất nhiều từ đồng âm nhưng khác chữ Hán tự, và khác nghĩa, vì thế ở tiểu học và trung học thì quyển từ điển tiếng Nhật luôn là vật bất li thân. Những nhà giáo dục nhận thấy việc trẻ dùng kim tự điển những năm tháng đầu đời sẽ không tốt cho trẻ trong việc luyện thói quen tự tra cứu, vì thế thời gian gần đây phong trào dùng từ điển bằng giấy đã được phục hưng trở lại. Những nhà biên soạn từ điển cũng vô cùng tỉ mỉ khi bỏ công đi quan sát thực tế ghi lại những từ ngữ quan sát được ở trên đường, bảng hiệu,...để liên tục cập nhật nội dung làm ví dụ minh họa trong từ điển để trẻ dễ hiểu. Nhìn những cuốn từ điển của các em được các em dán giấy ghi chú chằng chịt ở đầu gáy sách mà mình thực sự thấy khâm phục (vì hồi học tiếng Nhật mình không chăm được như thế). 

6.3 Không cho con chơi điện thoại hay Ipad sớm 

Mình nhận thấy cha mẹ Nhật hầu như không bao giờ dùng điện thoại Iphone hay Ipad để dỗ con khi con mè nheo, để giết thời gian nơi công cộng hay trên xe điện. Ở trên xe điện hay nơi vui chơi thì cha mẹ cho trẻ đem theo sách truyện, đồ chơi và ngồi chơi trong lúc chờ đợi. Cha mẹ của Tak kun và Hi chan trong bài viết trước của mình là một ví dụ. Mẹ của Tak kun chỉ cho em chiếc điện thoại không dùng được để cho em chơi, tập gọi điện cho bố. Có nhiều lí do mà một trong số đó mình được nghe rằng, đó là cách để không nuông chiều trẻ, tránh cho trẻ những đòi hỏi về vật chất, chơi những đồ smarrt phone đó trẻ sẽ bị cuốn hút vào và khó luyện cho trẻ tập trung. Ngoài ra không cho trẻ dùng điện thoại của mình đó là một cách dạy trẻ biết tôn trọng đồ dùng của người khác. Trẻ sẽ không được phép dùng đồ người khác nếu không hỏi ý kiến ngay cả người thân như cha mẹ. Đó cũng là một trong những lí do giúp trẻ Nhật và người lớn Nhật sẽ không tự tiện lấy đồ của người khác nếu không hỏi ý kiến người đó. 

6.4 Có trường tiểu học và trung học đã cho trẻ đọc mỗi sáng 15 phút trước khi vào giờ học 

Cậu bạn mình kể rằng trường tiểu học chỗ cậu ấy đang bắt đầu chiến dịch cho học sinh đến lớp sớm mỗi ngày 15 phút để cho các em đọc sách buổi sáng trước khi vào lớp. Đọc sách buổi sáng sẽ giúp các em nhớ tốt hơn. 

6.5 Thư viện di động 

Ở Nhật hệ thống thư viện vô cùng tiện ích và một thành phố có thể có nhiều chi nhánh để cho những ai xa thư viện trung tâm vẫn có thể mượn sách được. Tuy nhiên vẫn có những nơi quá xa chi nhánh thì phả làm sao. Mình được nghe bạn cùng phòng nghiên cứu kể là thành phố cậu ấy có dịch vụ thư viện di động bằng xe ô tô chuyên chở sách để cho những ai xa thư viện vẫn có thể mượn sách được. Đương nhiên đầu sách để chọn thì có hạn, nhưng đó vẫn là một việc làm tốt để phổ cập tri thức. 

6.6 Người Nhật đọc sách khi nào 

Từ ngày phải đi học bằng xe điện mình đã có dịp quan sát kĩ hơn việc người Nhật đọc sách khi nào trong khi công việc vô cùng bận rộn. Họ tranh thủ mọi lúc mọi nơi như đứng đợi tàu, ngồi trong xe điện, trên xe bus...Mình để ý trên một dãy ghế (1/4 toa tàu) thì thường là 4-5 người sẽ có một người đọc sách. Nhưng mà xu thế gần đây cho thấy người trẻ dành thời gian trên tàu chơi game hay chat, lướt nét trên smart phone rất nhiều nên họ trở nên lười đọc sách đi hơn so với những người trung niên. Thực tế thì đúng là như vậy, trên tàu phần nhiều toàn những người có tuổi đọc sách, còn lại hầu hết giới trẻ thì chăm chăm vào chiếc điện thoại. Còn giáo sư của mình hay cậu bạn mình thì thường sẽ dành ra mỗi ngày khoảng 30 phút-1 tiếng để đọc sách. Hay như người quen của mình mỗi sáng dậy từ 4 giờ để làm việc và đọc sách. Cõ lẽ ngay từ khi còn nhỏ được tiếp xúc với sách truyện nên việc thích đọc sách đã trở thành một điều tự nhiên đối với nhiều người Nhật. 

Lời cuối 

Muốn giúp con bạn phát triển toàn diện về tâm hồn, nhân cách và trí tuệ thì ngoài những từ “Yêu thương”, Kiên Nhẫn”, “Trò Chuyện” và “Khen Ngợi” ra, mình nghĩ các bậc cha mẹ hãy nên thêm hai từ nữa đó là “Thừa Nhận” và “Tin Tưởng”. Thừa nhận ở đây đó là tiếp nhận những tâm trạng và cảm xúc của con và dựa theo suy nghĩ cảm xúc của con để hành động chứ không phải dựa trên suy nghĩ của bản thân. Khi trẻ được cha mẹ thừa nhận thì mới có động lực và tự tin để tự khẳng định bản thân và tỏa sáng. 

Tin tưởng ở đây là hãy tin tưởng vào chính bản thân mình vào lựa chọn của bản thân khi áp dụng những phương pháp giáo dục mà mình tham khảo, đừng nên để những ý kiến xung quanh làm cho mình lo lắng, sốt sắng. Tin tưởng rằng vào chính con mình “con của mẹ sẽ làm được”. Mình hi vọng các bậc cha mẹ có thể kết hợp từ cách dạy chữ từ sách và từ cách đọc truyện cho con nghe để tìm ra cách tốt nhất đọc chữ cho con mình. 

Trong phạm vi những kiến thức hiểu biết còn hạn chế nhưng với mong muốn chia sẻ nó cho các cha mẹ ở Việt Nam được biết rõ hơn nên mình đã tổng hợp thành bài note dài này. Mọi người hãy chia sẻ cho bạn bè nếu thấy h

33 bài “học và chơi” theo phương pháp Shichida giúp trẻ phát triển trí tuệ

Những lời khuyên của cuốn sách 

Giai đoạn từ 0 đến 3 tuổi là thời kì mà khả năng hấp thu của trẻ là cao nhất, trẻ có thể tiếp nhận mọi kiến thức mà ta dạy, từ ngôn ngữ, chữ viết, âm nhạc, thi ca…giai đoạn từ 3-6 tuổi là thời kì quan trọng để bồi dưỡng các tố chất mà trẻ có, như trẻ có thiên hướng về mặt nào thì ta nên khuyến khích tối đa cho trẻ phát triển về mặt đó. 

Phương pháp giáo dục theo phương pháp Shichida này được áp dụng tại nhà, giúp phát triển trí não của trẻ nhỏ trước khi đến trường. Giáo dục tại gia đình là bước quan trọng nhất để phát huy tối đa tiềm năng trí tuệ mà trẻ có, do đó rất cần sự thấu hiểu và hiệp lực của cả cha mẹ. Những bài học này cha mẹ có thể tranh thủ những giây phút thời gian ngắn ngủi sau một ngày làm việc hoặc là ngày nghỉ để chơi cùng con, những giáo cụ cũng có thể tự làm hoặc dễ dàng tìm kiếm được ở Việt Nam mà gia đình khó khăn về kinh tế vẫn có thể làm được. Điều quan trọng là các bậc cha mẹ có thực sự hiểu được phương pháp và đủ tình thương cùng long kiên nhẫn để chơi với con hay không mà thôi. 

Đối với gia đình Việt Nam sống 3 thế hệ, tức có cả ông bà, bố mẹ, cháu thì việc giáo dục con trẻ sẽ bị sự tác động và can thiệp nhiều của ông bà. Ông bà vốn quý, chiều cháu và vẫn giữ thói quen của thế hệ trước nên sẽ khó tiếp thu kiến thức mới. Lúc này sự tác động của cha mẹ trẻ với ông bà giúp ông bà hiểu được việc giáo dục theo phương pháp mới là cách làm khoa học và là phương pháp đúng đắn để giúp trẻ phát triển và phát huy mọi khả năng trí tuệ, đồng thời rèn luyện được về nhân cách, tính cách, sức khỏe. Hơn nữa cha mẹ nên phổ biến kiến thức này để nhận được sự hợp tác lẫn giúp đỡ của ông bà trong việc nuôi dạy cháu thì hiệu quả sẽ càng tăng gấp bội.) 

Tóm tắt các bài học của SHICHIDA dành cho trẻ 0 tuổi bắt đầu với dạy trẻ nhận biết về 5 giác quan là rất quan trọng, đặc biệt là kết hợp nghe và nhìn khi dạy cho trẻ sẽ đem lại hiệu quả rất cao. 

Ở giai đoạn từ 0 đến 3 tuổi não phải của trẻ phát triển mạnh hơn, và những gì đã được tiếp nhận bằng não phải thì trẻ sẽ lưu giữ nó suốt đời. nhưng khi qua 3 tuổi thì năng lực của não phải với khả năng tiếp nhận lượng thông tin vô hạn và tốc độ tiếp nhận rất nhanh này sẽ dần bị mất đi, thay vào đó là não trái với chứng năng biểu hiện sẽ dần thay thế và sau đó là hầu như thay thế hoàn toàn cho não phải trong mọi hoạt động trí tuệ của chúng ta. Chính vì một lí do đó mà phát triển trí não cho trẻ ở giai đoạn trước 3 tuổi thực chất chính là việc chú trọng phát triển não phải, đây là giai đoạn không yêu cầu trẻ phải lí giải hay hiểu vấn đề mà chỉ cần trẻ nhớ được bằng phương pháp như học thuộc lòng. Sau đó, những kích thích hay thông tin trẻ được tiếp nhận bằng não phải sẽ chuyển qua não trái, và việc hình thành đường mòn biểu hiện bên não trái là sau 3 tuổi trở đi. Hay nói một cách khác, bộ não của trẻ trước 3 tuổi giống như một ổ cứng có khả năng hấp thu vô hạn, thì sau 3 tuổi toàn bộ những gì trẻ được hấp thu trước đó sẽ chuyển thành năng lực biểu hiện về ngôn ngữ, như nói, đọc thơ, ca hát, vẽ tranh, tư duy, sáng tạo… 

1. CẢM THỤ ÂM (NGHE): giúp trẻ cảm thụ âm tốt, thúc đẩy năng lực nhận thức, thúc đẩy năng lực biểu hiện (0 tuổi ~) Hãy cho trẻ NGHE nhạc, hoặc tiếp xúc với môi trường âm nhạc càng nhiều càng tốt. Ví dụ như cho trẻ nghe nhạc qua CD, mua những đồ chơi phát ra âm thanh, và hãy thường xuyên nhún nhảy theo bài hát cùng trẻ khi nghe, khi vận động hãy kết hợp cùng các bài nhạc hoặc dụng cụ phát ra âm thanh để hai mẹ con vui vẻ cùng nhau. Nếu cha mẹ nào có ý định cho trẻ học nhạc thì hãy bắt đầu khi trẻ được 2-3 tuổi. Nếu trẻ ghét nghe nhạc thì đừng ép trẻ phải nghe. Có thể cho trẻ nghe mọi loại nhạc mà trẻ thích chứ không nhất thiết phải là nhạc cổ điển. Vì tâm trạng trẻ vui vẻ khi này mới là điều quan trọng nhất. 

2. ĐỌC TRUYỆN EHON (truyện có tranh minh họa) (NHÌN): giúp rèn luyện năng lực tập trung, năng lực tưởng tượng, năng lực đọc cho trẻ. (0 tuổi~6 tuổi) Đọc truyện có tranh minh họa cho trẻ nghe, mỗi 1 ngày đọc cho trẻ từ 3-5 cuốn, cứ lặp đi lặp lại trong nhiều ngày để luyện cho trẻ trí nhớ, lẫn từ vựng. Khi trẻ còn nhỏ tuổi thì chữ càng to càng nhiều hình minh họa càng tốt. TỪ VỰNG LÀ CHÌA KHÓA MỞ RA TRÍ TUỆ CHO TRẺ. TRẺ CÀNG NGHE ĐƯỢC NHIỀU TỪ VỰNG THÌ KHẢ NĂNG VỀ NGÔN NGỮ CÀNG ĐƯỢC PHÁT TRIỂN SAU NÀY. Đọc cho trẻ nghe hay nói chuyện với trẻ là cách tốt nhất dạy trẻ về từ vựng. Đừng bao giờ sợ trẻ không thể tiếp thu được, vì trí não của trẻ có khả năng tiếp thu bất kì cái gì chúng ta dạy. Cha mẹ hãy tranh thủ 5-10 phút mỗi ngày vừa bế trẻ vừa đọc cho trẻ nghe, vừa cho trẻ xem luôn truyện có tranh ảnh này. (Tham khảo thêm ở bài note “Phương pháp đọc truyện (ehon) và dạy chữ sớm cho con ở Nhật ”). 

3. FLASH CARD: Rèn luyện trí nhớ trong thời gian ngắn, năng lực nhận thức, vốn từ vựng cho trẻ. (0 ~6 tuổi) Phương pháp chơi cùng trẻ flash card này rất tốt cho phát triển não phải của trẻ vì nó đáp ứng được 2 yêu cầu là luyện được phản xạ nhớ rất nhanh và dung lượng nhớ vô hạn. Chơi cùng các tấm flash card bằng cách là mua những tấm cạc hay mảnh giấy nhỏ rồi ta viết lên đó các chữ cái, chữ số, từ vựng rồi cho trẻ nhìn, ta cứ giơ ra cho trẻ coi và đồng thời đọc từ vựng có ghi trên tấm cạc đó cho trẻ nghe, khoảng 1giây /1 tấm cạc. Cứ lặp đi lặp lại nhiều lần và nhiều ngày. Trò chơi này phát huy trí nhớ và tốc độ tư duy lẫn khả năng nhớ không lồ của trẻ. Ví dụ ta viết lên đó chữ “quả táo”, “con chó”…đồng thời kết hợp hợp ảnh của quả táo, con chó trong tấm card nữa thì càng tốt. Ta cứ tráo qua tráo lại cho trẻ nhìn thì dần dần những từ vựng đó đã đi vào bộ não của trẻ và được lưu trữ trong đó. Trên thị trường Việt Nam thì những loại thẻ flash card này rất phong phú. Nhưng nếu không đủ tiền mua cha mẹ vẫn có thể viết ra giấy rồi chơi cùng trẻ. 

4. NHẬN BIẾT MÀU SẮC: rèn luyện khái niệm về màu sắc, cảm thụ nghệ thuật, năng lực biểu hiện. (0-3 tuổi) Mới đầu là cho trẻ nhìn những màu sắc đơn giản như trắng, đen; sau đó tăng dần về số lượng. Lấy 1 thùng rồi mua thật nhiều những quả cầu nhỏ có đủ các màu sắc. Ta sẽ nhặt từng quả cầu lên và nói tên màu sắc cho trẻ, số lượng màu sắc sẽ tăng dần lên, mới đầu chỉ là xanh, đỏ, vàng…dần dần nhiều hơn nữa. Sau đó ta sẽ nói tên màu sắc rồi đố trẻ chọn đúng màu trong một đống màu. Ta mua chì màu hay bút lông, cho trẻ nhìn bức tranh rồi luyện trẻ vẽ lại theo các màu sắc có trong tranh. 

5. HÌNH DÁNG, HÌNH HỌA: rèn luyện khái niệm về hình khối, năng lực tưởng tượng, năng lực nhận thức không gian. (0-3 tuổi) Cho trẻ học nhận biết các hình học như vuông, chữ nhật, tam giác, hình thang, tròn, bình hành, thoi, lập thể…khoảng 10 hình học cơ bản nhất rồi luyện trẻ nhớ. Ví dụ có thể cắt tấm bìa thành các hình đó, kèm theo các màu sắc khác nhau và cho trẻ chơi trò đoán hình là gì, kết hợp luyện luôn nhớ tên màu sắc. Hoặc có thể kết hợp các đồ vật trong nhà có hình gì thì dạy cho trẻ biết luôn, hoặc đố trẻ các đò vật trong nhà là hình gì. Để sáng tạo hơn thì hãy chơi trò ghép hình, ví dụ từ 2 hình tam giác ghép lại thành hình vuông, hình chữ nhật… 

6. LUYỆN KÍCH THƯỚC TO, NHỎ: luyện khái niệm to, nhỏ; khái niệm theo thứ tự, trình tự; năng lực giải quyết vấn đề (0-3 tuổi) Đặt trước mặt trẻ thật nhiều đồ với kích thước khác nhau, ta sẽ chỉ cho trẻ cái nào là to, cái nào là nhỏ. Sau khi trẻ đã định nghĩa được thế nào là to, nhỏ thì ta chơi cùng trẻ bằng cách giơ hai vật ra để trẻ so sánh chọn cái nào to hơn (nhỏ hơn), rồi sau đó tiến lên là trong 3, 4 vật chọn ra 1 vật to nhất hay nhỏ nhất. Giơ hình các con vật, thú nhồi bông rồi đố trẻ là con nào to hơn (bé hơn). 

7. LUYỆN NGÓN TAY: luyện độ khéo léo, kĩ xảo, năng lực tập trung (0-3 tuổi) Ngón tay hay bàn tay được ví như bộ não thứ 2 của con người bởi vì nó đóng vai trò quan trọng nhất đối với mọi hành động hay suy nghĩ của con người chúng ta. Việc cầm được bằng 5 ngón tay là một sự khac sbieetj rất lớn giữa con người và những loài động vật khác. Đầu tiên là luyện cho trẻ cầm nắm. Như ta biết khi trẻ đc khoảng 2-3 tháng tuổi, nếu ta hươ cái gì lên trước mặt trẻ thì trẻ lập tức cầm nắm rất chặt. Mới đầu luyện cho trẻ cầm 5 ngón, rồi 4 ngón, rồi đến 3 ngón, rồi đến 2 ngón bằng cách cho trẻ cầm quả bóng hay viên bi nhỏ bỏ vào hộp hay lấy từ hộp ra. Hoặc cầm nắm chiếc khăn, cầm 5 ngón tay chiếc bút màu để trẻ gạch trên giấy. Luyện cầm bằng 2, 3 ngón thì ban đầu hãy để trẻ quan sát cách cha mẹ cầm đữa, cầm kéo, cần bút rồi sau đó để trẻ làm theo và luyện cho trẻ cầm bút, đũa, kéo bằng 2-3 ngón ta. Mới đầu trẻ sẽ không cầm được nhưng ta luyện dần dần thì trẻ sẽ thành thạo, do đó phải kiên nhẫn. Khi dạy trẻ cầm, nắm thì nên ngồi cùng hướng để dạy trẻ cách cầm. 

8. SKINSHIP (LUYỆN VỀ XÚC GIÁC và NHẬN THỨC CƠ THỂ): rèn luyện năng lực đánh giá bản thân, giá trị tồn tại của bản thân, động lực để hành động (0 tuổi~) Bài học này rất quan trọng nhằm giúp trẻ tự nhận thức về bản thân, giới tính, chí tiến thủ, động lực để phấn đấu. Khi ba mẹ thay tã cho con, ôm nựng con, xoa đầu con là một hình thức biểu hiện tình yêu đối với con. Ba, mẹ có thể tắm chung với con hay là tắm cho con, chỉ cho con biết các bộ phận trên cơ thể để trẻ nhận thức được bản thân mình. Chơi nô đùa cùng con. Các bậc cha mẹ Nhật rất hay tắm chung với con, hoặc là dẫn con theo vào tắm ở bồn tắm công cộng chính là để giúp trẻ nhận thức về cơ thể mình. Mọi người có thể tham khảo thêm ở bài “Những lời khuyên hữu ích của IKEHASHI dành cho trẻ 0-10 tuổi” để biết rõ hơn về tác dụng của skinship. 

9. NHẬN BIẾT VỀ SỐ: rèn luyện khái niệm về số, năng lực image (hình tượng hóa), ghi nhớ hình ảnh (0 tuổi~) Để các con vật rồi đánh số từ 1-10 sau đó cho trẻ học đếm lại. Lấy tấm card ghi các chữ số rồi cho trẻ nhìn lướt qua, sau đó hỏi lại là số bao nhiêu, hay cho trẻ nhìn lướt qua tấm card có mấy con thú rồi hỏi trẻ xem có bao nhiêu con tất cả. Hoặc là chơi trò đếm chấm nhỏ trên tấm card mà phương pháp Glenn Doman rất hay dùng. Rồi dạy trẻ tập cộng,ví dụ như có 2 cái kẹo, giờ cho thêm 3 cái rồi cho trẻ tập đếm từ 1-5, vậy là có tổng 5 cái kẹo, thế là 2+3=5… Điều quan trọng ở phương pháp này là không để thời gian chết, hãy luyện tốc độ và khả năng đoán của trẻ. 

10. NHẬN BIẾT VỀ LƯỢNG: rèn luyện khái niệm về lượng, năng lực trực quan, khái niệm phân số (0 tuổi~) Ví dụ như cùng 1 loại nước mình đổ vào hai cốc sao cho lượng ko bằng nhau, rồi nói cho trẻ biết nhiều là cái nào, ít là cái nào. Hay khi cắt bánh, cắt hoa quả thì ta hỏi trẻ cái nào nhiều, cái nào ít hơn…Với bài học này thì mua viên sáp nặn về cho trẻ học là hay nhất. Ta sẽ bẻ đôi hay chia nhỏ viên sáp đất sét đó rồi luyện cho trẻ về nhiều hay ít dễ dàng hơn. Tốt nhất hãy dẫn những bài học liên quan trực tiếp đến cuộc sống hàng ngày thì trẻ sẽ dễ nhớ nhất, như hai chị em chia đôi cái bánh. 

11. PHÁT TRIỂN 5 GIÁC QUAN: rèn luyện cảm giác, cảm âm, điều hòa được cảm xúc (0 tuổi~) Dẫn trẻ đi dạo trong ngõ, xóm để trẻ tiếp xúc với thiên nhiên vào cả bổi sáng lẫn buổi tối, vừa đi vừa chỉ cho trẻ tên các loài cây, hoa lá…Cho trẻ ngửi các mùi thơm, loài hoa đồng thời nói cho trẻ biết đó là hoa gì. Nếu được thì khi đi dạo ta sẽ ngắt bông hoa, mở ra rồi chỉ các bộ phận bên trong của hoa là gì…để kích thích trí tò mò, ham hiểu biết của trẻ. Dẫn trẻ đi các phòng triển lãm bảo tàng, hay nếu không có điều kiện thì đi vào các cửa hàng bán tranh, mỹ thuật, vì những nơi này là nơi tạo cho trẻ trí tưởng tương rất phong phú, nhiều màu sắc giúp trẻ phát triển về khả năng tư duy, tưởng tượng. Nên xây một góc nhỏ trong vườn một đụn cát nhỏ để trẻ chơi, vì chơi trên cát không sợ bẩn quần áo. Ta có thể chơi cùng trẻ đắp hòn non bộ, dựng các hình khối….Cho trẻ tiếp xúc sớm với động vật là một cách giúp trẻ hướng thiện, biết yêu thương người khác, yêu thương động vật. 

12. LUYỆN TRÍ NHỚ BẰNG HÌNH ẢNH: rèn luyện năng lực ghi nhớ hình ảnh, năng lực tái hiện, tốc độ đọc nhanh (0-6 tuổi) Năng lực tuyệt với của não phải chính là ghi nhớ bằng hình ảnh. Trẻ con sẽ dùng hình ảnh để ghi nhớ thông tin đó vào não, sau đó khi cần thiết thì sẽ tái hiện lại hình ảnh đó. Vì thế ta sẽ dùng hình ảnh minh họa để luyện trí nhớ cho trẻ. Giai đoạn này dùng mắt nhìn là quan trọng, nhưng quan trọng hơn cả chính là để trẻ thâu tóm được toàn cảnh của bức tranh chứ không phải là tập trung vào 1 điểm cố định nào. Đưa ra tấm hình có con ngựa, quả táo… khoảng 1 giây rồi giấu đi, sau đó đố trẻ là con gì. Cho trẻ nhìn bức tranh khoảng 2 giây sau đó giấu đi hỏi trẻ tranh đó vẽ cái gì. Ta luyện cho tốc độ tư duy tăng dần bằng cách rút ngắn thời gian cho nhìn tranh. 

13. TRÒ CHƠI XẾP HÌNH: Rèn luyện năng lực nhận thức không gian, xử lí thông tin, giải quyết vấn đề (3-6 tuổi) Mua các hình khối nhiều màu, đủ hình dáng, kích cỡ bằng gỗ, hay bằng nhựa về và để trẻ chơi bằng cách xếp chồng lên, hay xếp thành các hình như trong quyển sách xếp hình hướng dẫn. Đây là một trò phổ biến nhất của con trẻ vì trẻ có thể thỏa sức sáng tạo với trò chơi này. 

 14. TRÒ CHƠI PHÁN ĐOÁN (extra sensory perception): rèn luyện năng lực cảm nhận, trực quan (trực giác), và tri giác, xúc giác (1-6 tuổi) Ví dụ trên tay ta cầm 1 hòn bi cho trẻ coi rồi giấu tay sau lưng, sau đó giơ ra trước mặt trẻ và hỏi xem hòn bi ở tay nào. Hoặc ta giấu sau lung con thú nhỏ rồi hỏi xem trẻ thử đoán con thú nằm ở tay nào…Lấy bộ bài làm ví dụ, ta lấy ra 5 cây, đầu tiên cho trẻ coi thứ tự, sau đó ta úp đi xoay chuyển vị trí các quan bài trước mặt trẻ, sau đó đố trẻ vị trí các quân bài ở đâu. Có rất nhiều hình thức để chơi trò này bằng các đồ vật ở nhà. Nó có tác dụng giúp trẻ luyện trực quan rất tốt. Đây là một năng lực mà chỉ có thể cảm nhận được bằng não phải, gọi là 5 giác quan của não phải. Việc rèn luyện trực quan này còn có ích rất nhiều để giúp trẻ biết phán đoán tình huống sau này trong học tập, công việc. 

15. TRÒ CHƠI GHÉP HÌNH: Rèn luyện năng lực tưởng tượng, phán đoán, tư duy (3-6 tuổi) Trò chơi ghép hình phổ biến mà hầu như cha mẹ nào cũng cho con chơi đó là để cách hình nhỏ như hình tròn, vuông, chữ nhật rời ra sau đó làm sao để trẻ ghép đúng vị trí. Mới đầu chỉ là 3 hình như tam giác, tròn vuông, ta đó trẻ xếp đúng vị trí các hình đó vào ô. Dần dần khó hơn thì mua miếng ghép hình con vật, tranh ảnh và chơi cùng trẻ, đoạn nào trẻ gặp khó khăn thì ta gợi ý cho trẻ tìm hướng ghép đúng. Bí mật của trò này đó là, não phải có vai trò đưa ra dự đoán bằng trực quan xem một bộ phận đó sẽ nằm đúng vị trí nào trong toàn bộ, não trái sẽ có vai trò lắp ghép một cách chính xác những tổ hợp đó. Vì thế trò chơi này sẽ giúp rèn luyện cả não trái và não phải. Bài học này còn giúp luyện trí tưởng tượng, tư duy phán đoán lẫn tính nhẫn nại. Cha mẹ hãy thường xuyên khen nếu trẻ làm tốt, khuyến khích trẻ cố gắng, động viện là con có thể làm được, cố lên chút nữa, con giỏi mà…. 

16. LUYỆN TRÍ NHỚ: Rèn luyện trí tưởng tượng, tập trung, ghi nhớ (3-6 tuổi) Ví dụ như luyện trẻ nhớ về câu chuyện ta vừa đọc cho bằng cách là ta sẽ làm một loạt những tấm cạc nhỏ gồm các hình có liên quan đến câu chuyện, sau đó đố trẻ sắp xếp lại thứ tự xuất hiện của các sự kiện trong câu chuyện đó. Nếu không có tranh vẽ thì cha mẹ có thể viết các key word ra giấy rồi nhắc lại cho trẻ, hoặc đố trẻ kể lại câu chuyện dã được đọc. Trò này có thể kết hợp khi mẹ vừa nấu cơm, dọn nhà vừa tham gia đố vui cùng trẻ. Hay là có một loạt tấm hình được úp, muốn trẻ đoán hình đó là cái gì thì ta nhắc những câu gợi ý liên quan đến nó, ví dụ “đây là quả mà hôm qua con vừa mới được ăn xong”…. Quan trọng nhất ở trò chơi này là tạo ra câu chuyện thú vị để kích thích hứng thú và tâm trạng vui vẻ của trẻ. 

17. CHƠI TRÒ ÁM THỊ: Rèn luyện self-image, hứng thú và động lực làm việc, tâm hồn (2 tuổi~) Đây là bài học về nuôi dưỡng tâm hồn và trái tim của trẻ nhỏ. Thay vì ta quát mắng và dùng những từ ra lệnh thì hãy dùng những từ ngữ biểu cảm rằng ta sẽ rất vui nếu trẻ làm như thế, hay vỗ tay khen khi trẻ làm việc tốt. Ví dụ như khi trẻ tự đi giày, tự mặc quần áo, tự dọn đồ chơi khi chơi xong, vẽ được bức tranh, đọc xong cuốn sách, giúp ta làm việc nhà thì ta tỏ ra vui mừng khen trẻ, ám thì rằng ta rất hài lòng nếu trẻ làm những việc đó. 

18. LUYỆN TRÍ TƯỞNG TƯỢNG BẰNG HÌNH ẢNH MINH HỌA: Rèn luyện năng lực biểu hiện, năng lực miêu tả bằng hình ảnh, năng lực văn học (3 tuổi~) Để luyện khả năng tưởng tượng cho trẻ là dạy trẻ làm giả động tác con chó, con mèo kêu ra sao, cầm chiếc vòng như vô lăng ô tô rồi bắt chước chú lái tàu làm như nào, tạo hình dáng con voi, con gà như nào, tập chơi đồ hàng, cho trẻ tập kịch như là đang biểu diễn thật trên sân khấu. Trẻ đọc thơ, tập làm cô giáo, tập làm người bán hàng…Cha mẹ có thể cùng con thay đổi vai, ví dụ hôm nay mẹ là người đầu bếp, con là người trợ giúp lấy dụng cụ thì hôm sau đổi vai con sẽ là người nấu, còn mẹ sẽ là người phụ bếp… 

19. LUYỆN SỰ LIÊN TƯỞNG: Rèn luyện suy nghĩ phổ quát, liên tưởng, năng lực ngôn ngữ, từ vựng, năng lực biểu hiện (3 tuổi~) Ví dụ như là hỏi trẻ nếu nghĩ đến biển thì tưởng tượng đến cái gì (thuyền, cá, bãi cát…) Mặt trời thì liên tưởng đến gì (nóng), con khỉ thì tưởng tượng giống cái gì…hay cùng thi để xem ai nói được nhiều từ có chữ đầu bằng A, B nhiều nhất…Bất kì cái gì trẻ nói đều được, không nên nói là trẻ nói sai rồi, vì như thế sẽ làm trẻ mất tự tin mà không nói tiếp nữa. 

20. HỌC VẼ: Rèn luyện cách cầm bút, năng lực biểu hiện, sáng tạo (2 tuổi~) Mua giấy, sáp màu, bút màu về cho trẻ vẽ. Trẻ muốn vẽ gì cũng được. Sau đó ta tăng dần độ khó bằng cách đố trẻ vẽ con vật, cho nhìn bức tranh để trẻ vẽ theo…Trẻ vẽ xấu hay đẹp không quan trọng, ta luôn khen ngợi để khuyến khích trẻ vẽ tiếp, kể cả khi trẻ vẽ bậy ra sàn thì ko nên la mắng ngay vì có thể trẻ mải vẽ hăng say quá mà ko nhận ra hay là trẻ chưa biết là vẽ ra ngoài sàn thì không được. Lúc này trước khi cho trẻ vẽ ta phải dặn trẻ trước, hoặc chuẩn bị cho trẻ một không gian thật rộng hoặc một tờ giấy thật to cỡ A0 để trẻ chơi thoải mái. 

21. CHƠI MÊ CUNG HAY MÊ HỒN TRẬN: Rèn luyện năng lực cầm bút, sự tập trung, xử lí thông tin (3 tuổi~) Trên báo cũng hay có trò chơi là tìm đường đến kho báu trong những bức tranh chi chit đường đi. Ta cũng luyện như thế bằng cách mới đầu vẽ 2, 3 đường đến chỗ cần đến, sau đó tăng dần độ khó lên để đố trẻ tìm ra đích đến. Hoặc ban đầu để trẻ vẽ loàng ngoằng, sau đó thì vẽ mê cung theo luật do mình quy định. Trò chơi này sẽ tùy từng lứa tuổi để đưa ra độ khó. Trò chơi này giúp trẻ rèn luyện các kỹ năng như có cái nhìn bao quát toàn thể, nâng cao ý chí để dẫn đến đích, muốn đến đích phải biết phân tích tình huống, xử lí thông tin. 

 22. TẬP DIỄN KỊCH, TỰ DIỄN THUYẾT GIỚI THIỆU VỀ BẢN THÂN: Rèn luyện năng lực biểu hiện, năng lực diễn thuyết, khả năng khẳng định và đánh giá bản thân (3 tuổi~) Đầu tiên dạy trẻ những thông tin về bản thân của trẻ như: con tên là, con bố, mẹ nào, con bao nhiêu tuổi, nhà ở đâu, đang học ở trường mầm non gì, con thích cái gì…Sau đó dạy trẻ tập diễn kịch cho cả nhà coi, đọc thơ trước mặt mọi người để trẻ luyện tính tự tin. Khi này thì dù trẻ nói sai hay làm gì ngớ ngẩn chăng nữa cũng không được cười chế giễu, vì nó sẽ làm thui chột sự tự tin của trẻ. 

23. DẠY TRẺ ĐỌC THƠ, CA HÁT: Rèn luyện năng lực ghi nhớ, năng lực biểu hiện, năng lực lí giải vấn đề (2 tuổi~) Cha mẹ hãy tích cực dạy trẻ học thuộc thơ, bài hát là phương pháp hay để giúp trẻ phát triển trí nhớ, biểu hiện cá tính, lí giải vấn đề. Ngoài ra ta còn dạy trẻ ca dao, tục ngữ, bài đồng dao, dân ca, đồng thời dạy trẻ ý nghĩa của những câu đó hay từ ngữ trong câu ca dao đó. Hay kể cho trẻ nghe chuyện về các danh nhân, lịch sử sau đó hỏi lại để trẻ nhắc lại. Việc này có thể kết hợp những lúc cả nhà đi chơi, đi chợ, hay mẹ nấu cơm…. 

24. DẠY TRẺ LÀM THƠ: Rèn luyện năng lực sáng tạo, năng lực biểu hiện, năng lực văn chương (4 tuổi~) Ban đầu là dạy trẻ đọc bài thơ ngắn có kèm theo tranh minh họa thì càng tốt. Mỗi lần đọc hết 1 câu mẹ sẽ dùng thước gõ nhẹ để tạo thành nhịp, như thế trẻ sẽ có hưng phấn để đọc tiếp câu sau. Bạn có nhớ khi mình còn học mẫu giáo hay lớp 1 cô giáo cũng hay dùng cách này để dạy hoc sinh đọc bài không. Việc tạo ra nhịp điệu để kích thích sự hung phấn cho trẻ là vô cùng quan trọng khiến trẻ có động lực muốn tiếp tục học. Sau đó tiếp đến là dạy trẻ ghép vần hay ghép câu thơ ngắn, mới đầu bắt đầu bằng câu thơ 3 chữ, ko cần phải vần điệu, sau đó thì tăng dần độ dài. Trẻ nói bất cứ chủ đề nào, câu nào cũng được. Hoặc là ba mẹ đọc câu đầu rồi để trẻ sáng tác câu tiếp theo.Ví dụ như “Con chó nhà em.Có màu lông vàng. Canh nhà rất giỏi…”. Ở Nhật có thơ haiku là thể thơ 3 câu theo luật 3-5-3 chữ, ví dụ như bài thơ này “Chú mèo nhỏ/ Đang nghịch đùa/ Chiếc lá khô”. Mọi người có thể thấy thể loại thơ haiku như này trẻ sẽ rất dễ thuộc vì câu ngắn, liên quan đến sự vật trẻ gặp hằng ngày. Chính vì thế ở các trường học rèn luyện trí tuệ cho trẻ việc cho trẻ học thuộc long thơ haiku là một phương pháp rất phổ biến. 

25. HỌC TÍNH TOÁN: Rèn luyện sự khởi động tức thời, năng lực tập trung, xử lí thông tin (1 tuổi~) Khi trẻ đã bắt đầu biết khái niệm về chữ số rồi thì bắt đầu trò chơi tính toán. Kẻ một bảng chiều dọc đến 10, chiều dài đến 10, sau đó mỗi ô viết các chữ số lên một cách bất kỳ không cần theo thứ tự, sau đó cho trẻ tập tính như là cộng, trừ. Ví dụ hỏi trẻ 2 cộng 2 nằm ở ô nào. Trẻ sẽ dọc theo ô 2 ở hàng cột đến vị trí ô 2 ở hàng ngang, đánh vào đó là 4. Đây là bài học khó nên đòi hỏi sự kiên nhẫn và lặp đi lặp lại nhiều lần. Ở trò chơi này có thể cho trẻ dùng bàn tính là một phương pháp rất hiệu quả. 

26. DẠY ĐẾM GIỜ: Rèn luyện khái niệm về thời gian, cảm giác về thời gian, giờ giấc, thói quen sinh hoạt (2 tuổi~) Khi trẻ nắm bắt được khái niệm thời gian, biết giờ giấc thì sẽ hình thành thói quen sinh hoạt đúng giờ giấc ngư ăn, ngủ, nghỉ từ đó trẻ sẽ biết giữ lời hứa… Dạy trẻ học nhìn đồng hồ, nên kết hợp với thời gian ăn của trẻ để dạy trẻ về nhận thức thời gian. Ví dụ như khái niệm đúng 9g sáng thì ăn sáng, hay đúng 12 g thì ăn trưa, 7 giờ bố đi làm về thì ăn tối…Sau đó là dạy trẻ đến tính phút, giây… 

27. DẠY SO SÁNH, QUAN SÁT: Rèn luyện khái niệm về so sánh, năng lực quan sát, lí giải từ trái nghĩa (2 tuổi~) Đưa trước mặt trẻ một loạt các đồ vật có hình dáng kích thước khác nhau để dạy trẻ biết so sánh to, nhỏ, cao thấp, nhiều, ít…Khi đi đường hỏi trẻ tòa nhà nào to hơn, cao hơn, cái ô tô nào to hơn, cái nào cao nhất, cái nào thấp nhất… 

28. DẠY THỨ TỰ: Rèn luyện khái niệm về thứ tự, nhận thức không gian, khái niệm về vị trí, tọa độ (2 tuổi~) Dạy trẻ nhận biết bên trái, bên phải, ở trên, dưới, trước sau, miêu tả vị trí bằng cách là chỉ vào các đồ đạc sắp xếp trong tủ rồi nói vị trí tương quan cho trẻ. Hoặc là nhìn vào vị trsi các đồ trang trí trên tủ rồi hỏi trẻ xem con gấu được đặt ở đâu…Ngoài ra kẻ nhiều ô vuông rồi chỉ vị trí ở phía trên bên phải là đâu, phía dưới bên trái là đâu…hay là tìm vị trí ô 2+2 đâu, đánh dấu tròn vào bảng mà mình dạy trẻ tập tính toán. Nếu trẻ lớn hơn một chút có thể kết hợp chỉ trên bản đồ để dạy trẻ khái niệm về vị trí của chúng at đang ở đâu, tiếp đến là những khái niệm tọa độ trên trục X, Y. 

 29. TẬP ĐI CHỢ, MUA HÀNG: Dạy trẻ khái niệm tiền bạc, khái niệm tiền thừa (tiền thối lại), cảm giác về tiền tệ (2 tuổi~) Có thể nhiều cha mẹ nghĩ rằng trẻ còn nhỏ thì chưa nên dạy vội về khái niệm tiền bạc, nhưng xét trên ý nghĩa để trẻ hiểu được khái niệm cơ bản của cảm giác kinh tế trong tương lai thì nên dạy trẻ khái niệm về tiền tệ từ nhỏ. Cha mẹ hãy chơi trò đồ hàng với trẻ bằng cách là bày la liệt các đồ rồi nói giá cả mỗi đồ là bao nhiêu, sau đó đưa trẻ một ít tiền xu để trẻ tự tính toán trả tiền, nếu trẻ có dư số tiền thì sẽ hỏi trẻ “còn dư bao nhiêu nhỉ “…Nếu có hai chị em hay hai anh em, hoặc bạn hàng xóm thì hãy để trẻ chơi trò mua hàng, bán hàng này sẽ rất có hiệu quả. 

30. TẬP PHÁT HIỆN ĐIỂM SAI KHÁC: Rèn luyện năng lực nhận thức, năng lực quan sát, và năng lực tập trung (2-5 tuổi) Trên báo thướng có trò đố vui là tìm 5-6 điểm khác nhau giữa hai bức tranh, thì trò chơi này cũng tương tự như thế. Cho một loạt những bức tranh hay tấm card rồi đố trẻ tìm ra hai con giống nhau, hay tìm điểm chung giống nhau giữa các con vật. hay trong 5 hình tìm ra những điểm chung giữa các hình… 

31. LUYỆN NGHE ĐỌC VÀ VIẾT CHÍNH TẢ THEO: Rèn luyện năng lực tưởng tượng, năng lực biểu hiện, năng lực văn chương (2-5 tuổi) Khi trẻ bắt đầu biết viết thì ba mẹ đọc những từ ngắn cho trẻ viết. Mới đầu trẻ không viết được nhưng cha mẹ đừng vội vàng nôn nóng mà la mắng trẻ, luyện dần dần thì trẻ sẽ tiến bộ. Khi trẻ đã đi học hoặc gần đến tuổi đi học thì có thể ra đề tài gồm các từ key word để trẻ viết câu văn ngắn, chỉ cần là những từ đơn giản thôi chứ không nên đòi hỏi trẻ phải viết được một câu hoàn chỉnh. Hoặc cho trẻ viết nhật kí cững là một cách hay. 

32. LUYỆN NĂNG LỰC XỬ LÍ: Rèn luyện năng lực viết, tính toán, năng lực tập trung (3 tuổi~) Trò chơi này có ý nghĩ rất lớn để tạo cho trẻ ham muốn học tập, lao động và sự tự tin. Ví dụ như tìm ra đường đi đúng trong mê cũng trong 3 phút, hay là làm bài tính trong vòng 2 phút…Với trò chơi xếp hình ta cho trẻ thời gian 3 phút để xếp đống hình về vị trí, hay là trò tìm vị trí trên bảng số…bấm thời gian để trẻ làm, nếu trong thời gian quy định trẻ chưa làm xong thì ko nên la mắng hay tỏ thái độ thất vọng mà chỉ nói nhẹ nhàng là đáng tiếc quá, mẹ con mình cùng làm lại nào, hay để mai chơi tiếp…không tạo áp lực cho trẻ trong trò chơi này. Ngoài ra có thể chơi trò cầm đũa gắp hạt lạc từ cốc này chuyển qua cốc kia trong thời gian cố định…để luyện khả năng tập trung, tính toán. 

33. LUYỆN HÌNH ẢNH CÒN LƯU LẠI TRONG NÃO BỘ: Rèn luyện khr năng hình ảnh hóa (image), năng lực tập trung, rèn luyện tinh thần (4 tuổi~) Lấy tấm cạc màu vàng, vẽ một vòng tròn đậm màu xanh lên đó, cho trẻ nhìn trong 15 giây rồi bảo trẻ nhắm mắt lại tưởng tượng xem trong đầu có tưởng tượng lại hình ảnh vừa nhìn không. Cho trẻ nhìn bức tranh 15s rồi bảo trẻ nhắm mắt lại và tưởng tưởng lại bức tranh đó. Lặp đi lặp lại trò chơi này sẽ giúp trẻ nâng cao khả năng tập trung, ghi nhớ bằng hình ảnh vào trong não. 

Chuyện chọn trường cho trẻ

Dạo này đời sống nhạt nhòa, có mỗi chuyện xung quanh bạn Vừng là thú vị nên mình hay kể, hay khoe, hay chia sẻ những hình ảnh, hoạt động của con ở trường cũng như ở nhà. Nhờ vậy mà cũng nhiều người quan tâm, hỏi han tới trường, lớp của con. Hồi con mới đi học ở trường này, mình cũng ngại mỗi khi mọi người hỏi về học phí của con (vì còn nhiều hơn lương mẹ), nhưng sau dần khi thấy được những ưu điểm rõ rệt khi chọn ngôi trường này thì mình cũng mạnh dặn chia sẻ hơn, và đặc biệt câu trả lời của mình thì sẽ chỉ không dừng ở việc học phí của con bao nhiêu mà còn về cơ sở vật chất của trường, phương pháp của trường và môi trường ở trường của con. 

Như nhiều phụ huynh khác, mình cũng đau đầu khi phải lựa chọn giữa việc để con ở nhà với giúp việc hay cho đi học khi mới 13-14 tháng hay phải chọn trường mầm non nào giữa cả chục trường trong quận Thanh Xuân này. Việc cho con đi học sớm có lẽ mình sẽ chia sẻ trong một note khác, ở đây sẽ chỉ trao đổi về việc chọn trường cho con. Cuối năm 2013, m chuyển nhà về Thanh Xuân Trung, cho tới giờ mình vẫn rất hài lòng với quyết định này bởi lẽ khu này điện đường trường chợ đều gần cả, mình đã lỡ nhẩm tính nhà ở đây thì bố mẹ sẽ tiết kiệm đường khối tiền xăng xe đưa đón, sắm sửa xe đạp, xe điện gì đó cho bạn Vừng vì các trường từ mầm non tới trung học đều trong bán kính 800m đổ lại.Và tại đây, khi mình bắt đầu tìm hiểu về các trường mầm non cho con thì mình thực sự cảm thấy bối rối khi số lượng các trường mầm non tại khu vực này quá ư là đông đảo. Ưu điểm là mình sẽ có nhiều lựa chọn hơn cho con, nhược điểm là nó khiến mình quá ư là mệt mỏi khi phải so sánh, cân nhắc giữa các trường để chọn cho con một ngôi trường phù hợp nhất. 

Điểm lại tới nay bạn Vừng đã học ở 3 trường, đều là trường tư cả nhưng ở 3 diện tổ chức khá khác nhau, kèm với đó là cả vài chục giờ mẹ cháu ngồi lê la trên khắp các web buôn bán của các mẹ để tìm hiểu, đọc các com mừn, nhận xét của các mẹ về từng trường, cộng với quá trình nói chuyện, chia sẻ, tâm sự, tư vấn các kiểu được nghe từ các cô bác đồng nghiệp, mẹ cháu xin mạo muội đúc rút một số ý kiến như sau. Có những kiểu trường như thế nào, chất lượng ra sao? (ở đây mình chỉ bàn đến trường tư chứ trường công mình chưa nghiên cứu) 

- Xin đi từ loại hình đơn giản nhất, dễ gặp nhất và cũng nhiều nhất (về số lượng) là Trường mầm non tư thục. Điển hình trong khu vực mình ở thì có rất nhiều có thể kể đến như: Hoa Trà My, Đồ Rê Mí, Bông Hồng, Hà Anh, Colour house, Tuổi thần tiên, Ngôi nhà của bé. Quy mô của các trường nhóm này thường là một căn nhà ống, hoặc một căn biệt thự, một số trường còn chỉ thuê lại 1-2 tầng của 1 ngôi nhàGiáo viên có bằng ĐH hoặc Trung cấp it, nhiều khi là một người có kinh nghiệm trông trẻ mà chưa đc đào tạo ở trường ĐH/trung cấp về mầm non cũng được thuê dạy. Thường sẽ chỉ có 3-6 lớp trong 1 trường. Có những trường nhiều lớp thì sẽ phân biệt lứa tuổi, còn những cơ sở nhỏ ít hoặc khó phân lớp theo lứa tuổi (nghĩa là bé 12 tháng có khi phải học cùng chị 3 tuổi). Chương trình vẫn phải bám sát quy định nhưng chủ yếu sẽ là "dỗ" nhiều hơn "dạy". Tỷ lệ giáo viên sẽ là 2/20 đến 3/20. Ít có hoạt động ngoại khóa. Học phí giao động từ 2,5tr đến 3,5tr. Tùy vào từng trường mà có thể đóng phí nhập học, tiền cơ sở vật chất hàng năm. Một điều khá tiện của nhóm trường này theo quan điểm cá nhân của mình là trường khá linh động, thuận tiện cho các bố mẹ bận, hay không về đón con sớm, trường có thể trả trẻ muộn, trông con cả thứ 7 và chủ nhật nếu bố mẹ có nhu cầu. Trong trường hợp bố mẹ “lười” không muốn chiến đấu với con trong bữa tối thì có thể đăng kí với nhà trường cho con ăn luôn trước giờ về (cái này thì mình cực ghét), muốn các con được tắm trước khi về cũng có dịch vụ luôn (ở một số trường). Điều mình không thích nhất là nhóm trường này chính là không gian. Vận động rất quan trọng với trẻ mà trong một không gian nhỏ hẹp thì trẻ khó có thể vận động, hoặc bị giới hạn vận động. Điều thứ 2 là các cô rất coi trọng việc tăng cân của trẻ (nhiều khi bố mẹ cũng không nặng nề đâu, nhưng đảm bảo theo xu hướng chung của xã hội thì các cô vẫn ép), con lúc nào cũng căng bụng, bố mẹ phấn khởi nhưng con thì chưa chắc đã vui vẻ với chuyện đó. Điều thứ 3 mình không thích là việc các cô cho các con xem ti vi (tùy từng trường, tùy từng thời điểm nhưng hầu như có) 

Nhóm thứ 2 gồm những Trường mầm non tư nhân chất lượng cao mà mình có biết vài trường như Lý Thái Tổ, Bees’s daycare, SunriseKids, Just Kids, DreamHouse, TinyBee College, Queensland, FFS, Smiles Montessori Pre-School ... Cơ sở vật chất tại các trường này được đầu tư khá tốt, có khu vui chơi trong nhà, phòng sinh hoạt chung của cả trường... Thực đơn của các con phong phú, nguyên liệu sạch, an toàn. Chương trình học tương đối phong phú với các hoạt động vận động kết hợp với học kỹ năng, ngoại khóa, tìm hiểu và làm quen với nghệ thuật, ngoại ngữ. Tỷ lệ giáo viên như mình được biết là 1 cô/5 cháu đối với lớp nhà trẻ và 1 cô/7 cháu với các lớp mẫu giáo. Hầu hết các trường Nhận trẻ từ 12th, có một số trường nhận từ 9th tuổi. Là trường tư nhưng nhóm trường này thường hạn chế giờ chả trẻ, có trường là 5h30, có trường là 6h, sau đó thì sẽ tính phí trong ngoài giờ; lại có nghỉ hè như trường công (khoảng 1-2 tuần), nghỉ các ngày lễ khác theo quy định, được trừ tiền ăn chứ không được trừ tiền học :( 

Nhóm thứ 3 là những Trường mầm non tư nhân Quốc tế như BVIS, Kinder World, Maple Bear… Nói đến nhóm trường này, phải nói đến học phí đầu tiên, giá rất cao, tính bằng đơn vị US$1,000. Ví BVIS: phí nhập học $2,100, học phí trung bình khoảng $1,000/tháng. Kinder World có mức học phí thấp hơn, giao động từ $500 ~ $750/tháng (mình tham khảo trên mạng chứ chưa qua trường xem thông tin chính thức. Hầu hết các trường đều có dịch vụ xe đưa đón, với giá khá cao (khoảng 100-120$/tháng). Phần lớn các trường này là trường liên cấp (UNIS, Concordia, BVIS...), nên thuận tiện cho việc học trường cùng hệ thống khi con lớn Về cơ sở vật chất của nhóm trường này thì khỏi phải bàn, chỉ có thể nói là trong mơ với phòng học tiêu chuẩn rộng rãi, có phòng chơi, phòng bếp, phòng nghệ thuật, âm nhạc, phòng gym… thậm chí có trường còn có bể bơi, sân bóng. Giờ đón/trả: 7h30-8h30sáng và 3h30-4h30 chiều nên hơi bất tiện với bố mẹ đi làm về muộn. Thường nhận trẻ từ 12 tháng. 

Nhóm trường này thì mình chỉ biết, chỉ hóng thôi chứ con mình chưa học nên không dám nhận xét gì nhiều. Nhóm những trường Trường mầm non bán công, trong quận Thanh Xuân thì mình từng tìm hiểu nên cũng có biết một số trường: Thăng Long, Hoa sen, Họa mi, Tràng An (cái này lúc được nghe là công, lúc là bán công nên mình ko sure lắm) 

Những trường nhóm này có nhiều cải tiến hơn so với khối trường công, giáo trình hấp dẫn và nhiều hoạt động tương đương các trường mầm non tư nhân chất lượng cao. Một số trường cũng có giáo viên nước ngoài dạy tiếng Anh, các hoạt động ngoại khóa, tham quan, làm quen với nghệ thuật, thiên nhiên...phong phú. Học phí theo quy định chung, khoảng 2,5tr~3,5tr, nhưng chắc chắn một điều bố mẹ sẽ phải thêm các khoản xây dựng trường, cơ sở vật chất, ngoại khóa phụ thu khác và đừng quên tri ân cô giáo các dịp đặc biệt. Ngoài ra thì còn có hình thức trông trẻ tư. Mình vẫn nghĩ phương án này theo mình là phương án cuối cùng nên chọn. Mình thấy nhiều nhà lại thường để phương án này đầu tiên khi con còn nhỏ (thường là bé dưới 2 tuổi) vì nghĩ tuổi này đi học thì biết cái gì…Nhưng trẻ tư thường cũng 1 người trông 2-4 cháu, ở nhà thì thường chỉ dạy hát, cho con rồi chơi chứ các con không được học gì nhiều, không có va chạm tri giác nhiều. Một số nơi trông còn bật ti vi cho các con xem cả ngày. Mình vẫn nghĩ phương án này có lẽ chỉ dành cho những gia đình không ở cùng ông bà, không có khả năng thuê giúp việc, bố mẹ không thể nghỉ làm, không xin được vào trường công và không đủ điều kiện tài chính để cho con đi học trường tư thì mới nên cho học. Học phí giao động từ 1,5tr đến 2tr/tháng. Giờ đón trả khá thoải mái, chủ yếu do trao đổi của gia đình với người trông trẻ. Một số gia đình cẩn thận có thể tự chuẩn bị đồ ăn và gửi cho trẻ. 

Chọn trường nào cho con? 

Nghe liệt kê thôi cũng cảm thấy hoa mắt chóng mặt chứ đừng nói đến chuyện đi sâu tìm hiểu từng trường, ấy thế mà mình lại đã từng làm cái việc ấy, ôm ipad đến 12h hàng đêm chỉ để đọc tất tần tật các comment các mẹ chia sẻ về từng trường. Một điều may mắn duy nhất mình có được là mình chỉ phải quyết định một mình (tức là mình quyêt rồi chia sẻ với bố, với ông bà chứ không cần phải xin ý kiến). 

Điều đầu tiên mình làm khi tìm trường cho con là khoanh vùng tìm những trường thuận tiện nhất cho việc di chuyển của gia đình. Tại sao mình lại chọn tiêu chí này đầu tiên vì mình thấy việc di chuyển ở Hà Nội quá là vất vả, xe cộ đông đúc, có thể tắc bất cứ lúc nào, mưa thì ngập, khói bụi đầy đường mà việc đi học là việc hàng ngày nên để thuận tiện nhất mình nghĩ nên chọn trường gần nhà hoặc trên tuyến đi làm của bố mẹ. Mình ở NHT, làm ở Nguyễn Trãi, vì vậy những trường trong tầm ngắm đều loanh quanh khu vực Thanh Xuân Trung, xa hơn nữa là có Đoàn Thị Điểm và Bees’s daycare ở khu Trung Hòa, Nhân Chính. 

Việc thứ 2 là cân nhắc về tài chính. Như đã thấy, có rất nhiều nhóm trường với các khung giá, chương trình và chất lượng khác nhau, quan trọng là mình đầu tư cho con bao nhiêu vào việc học. Và cần phải nhận định rõ ràng (nhưng hơi phũ phàng) rằng, việc “tiền nào của ấy” không phải đúng trong mọi trường hợp nhưng có tồn tại. Hiếm khi có trường vừa rẻ, vừa rộng rãi, cơ sở vật chất tốt, cô giáo vừa hiền lành….(có ở các trường công, nhưng mình ko bàn trường công ở đây :D). Trường nào cũng có ưu điểm và nhược điểm nhất định, không phải cứ em bé học trường quốc tế thì sẽ trở thành siêu nhân còn em bé học trường đầu ngõ sẽ thành công nhân. Không phải cứ trường quốc tế, học phí cao là phù hợp với con mình. Và cũng như vậy, không phải cứ trường tư, học phí cao là tốt hơn trường công đâu nhé, vì họ phải chịu thêm nhiều chi phí về thương hiệu, thuê địa điểm, lương trả cho giáo viên... Quan trọng trong vấn đề này là bố mẹ có thể để dành vào nhiêu phần trong quỹ tài chính của mình để chi cho học phí của con và sáng suốt chọn một ngôi trường phù hợp là được. Mình cũng không khuyến khích cũng như không ủng hộ, nhiều bố mẹ điều kiện tài chính còn khó khăn nhưng cũng phải cố cho con học trường quốc tế, thậm chí là phải đi vay mượn (do nhiều trường yêu cầu đóng trước cả năm). Mình vẫn nghĩ, điều kiện của mình tới đâu, mình tiêu dùng tới đó, không cần phải so sánh với “gia đình nhà người ta” làm chi. 

Sau bước này, bố mẹ sẽ cân nhắc thêm xem mình có nhu cầu gì đặc biệt về phương pháp về chương trình học không thì có thể lọc thêm một bước nữa. Có nhiều bố mẹ chỉ cần con vui vẻ khi đi học, về nhà hát hò lứu lo, tăng cân tăng cao đều đặn thì không cần quan tâm lắm tới vấn đề. Bố mẹ nào cầu kì hơn thì cần quan tâm kĩ xem, chương trình học đó của con có phù hợp với nhu cầu của mình không. Ví như có bố mẹ thích con được vận động nhưng chương trình của trường lại không có, hay như có bố mẹ thích con học chuẩn chương trình của Bộ, bố mẹ thích con học Mon, có bố mẹ lại thích shichida… 

Sau khi giải quyết 3 vấn đề trên xong thì bố mẹ cũng đã khoanh vùng cho mình được 1 số trường rồi thì việc tiếp theo đơn giản, nhưng mất thời gian hơn và đau đầu hơn và chọn trường. Sau khi mình lọc 2 vòng trên xong thì ra được 4-5 trường gì đó phù hợp, rồi sau đó là lên các trang mạng tìm hiểu. Được cái thời đại này, mọi kêu ca, than phiền hay khen, chê của các mẹ bỉm sữa đều được lưu lại. Cóp nhặt những chia sẻ nhỏ của các mẹ, sẽ thấy được một bức tranh tương đối về trường mà mình chọn. Tuy nhiên, khi học thì sẽ thấy một điều là phần đa là các phàn nàn, chê trách của các mẹ. Hiếm có mẹ nào mở đầu một topic là “trường ABC gì đó tuyệt vời quá”. Nhưng sau mỗi một lời chê trách đó, lại thấy có những vị phụ huynh khác vào chia sẻ theo một quan điểm khác, nên bố mẹ đừng vội hoảng với một vài phàn nàn cá nhân đơn lẻ. Chỉ khi có quá nhiều phụ huynh cùng chia sẻ quan điểm đó, mới nên tin độ 50%. Và trong những lời khen chê đó, cùng nên chủ động bỏ qua những điều mà mình cảm thấy không cần thiết hoặc có thể chấp nhận được, ví dụ như có mẹ phàn nàn rằng Doremi Vũ Trọng Phụng sân nhỏ quá, các con không tập thể dục được -> bỏ qua vì các trường tương tự trong khu vực, thậm chí còn không có sân hay con bị bạn đánh -> bỏ qua vì con mình cũng sẽ có lúc đánh bạn…. Sau khi đọc và lọc thông tin xong, bố mẹ sẽ lại có một danh sách được chọn lọc hơn. Lúc này bố mẹ nên trực tiếp qua trường, tìm hiểu thông tin về thực đơn, phòng học, cơ sở vật chất, thời khóa biểu, quan sát nhà vệ sinh, khu vực nấu ăn…Nếu bố mẹ có thời gian, có thể ở lại trường, quan sát giờ học – giờ ăn của các con (có thể trực tiếp hoặc qua màn hình camera), trao đổi với hiệu trưởng, nói chuyện với giáo viên, thậm chí là các phụ huynh khác có con theo học (căn giờ đến đón, bắt chuyện với các bà có mà buôn cả ngày không hết chuyện). 

Khi thực hiện bước này, sẽ có rất nhiều tình huống xảy ra khiến bố mẹ phải cân nhắc lại cả 3 yếu tố trên. Ví dụ như có nhiều gia đình lấy vấn đề phương pháp yếu tố tiên quyết để chọn trường cho con, gia đình thích con học Mon, thì chấp nhận một trường không thuận tiện giao thông như giá cả phù hợp chẳng hạn thì lúc đó bố mẹ phải cân nhắc, chọn xem cái nào là cần thiết nhất rồi quyết định. Đồng thời, bố mẹ cũng cần cân nhắc dựa trên những yếu tố khác nữa: chất lượng so với đồng tiền mình bỏ ra, chất lượng bữa ăn của trẻ, chăm sóc y tế cho trẻ, chi phí thuê giúp việc nếu không cho con đi trẻ…và, vâng và vấn đề cuối cùng cũng là điều nhiều bố mẹ lo lắng: đó là liệu con mình có vào phải nhà trẻ như mấy cái clip ép trẻ ăn làm rúng động mạng xã hội hay không? Đa số những nhà trẻ như vậy đều ở gần hoặc trong các khu công nghiệp, ít người qua lại, không có đơn vị quản lý giám sát, số lượng nhà trẻ như vậy cũng không có nhiều. nên bố mẹ cũng không cần phải quá lo lắng về vấn đề này. Một số bố mẹ khi chọn trường cho con còn đưa vào tiêu chí có camera thì mới chọn. Theo quan điểm của mình thì yếu tố này hơi thừa. Hai trường đầu mình cho Vừng học, đều có camera nhưng mình chưa từng xem lấy một lần. Camera không có tiếng, hình bị giật, chậm, mờ không rõ nét, có toét mắt cũng không thấy con mình là bé nào, lại có vô số góc khuất mà camera không chiếu tới được và mình cũng ko bỏ việc để ngồi canh cả 8 tiếng đồng hồ nên có camera hay không đều là vô nghĩa. Nên nếu bố mẹ đã tin tưởng và tìm hiểu kỹ lưỡng, yên tâm về chất lượng của trường nào đó, nhưng họ không có camera thì cũng đừng nên quá lo lắng. 

Con ở nhà được nâng như trứng, hứng như hoa, giao vào tay người khác sẽ khiến ông ít bố mẹ ông bà lo lắng, bứt rứt đứng ngồi không yên những ngày đầu con đi học. Chiều đi đến cửa lớp, vừa nhìn thấy mẹ, con đã òa lên khóc; ngày nào cô cũng bảo ăn hết suất nhưng cả tháng không lên cân; đi học về có mấy vết cắn trên tay, mấy vết u trên đầu…. Có vô vàn vấn đề khi con đi học làm bố mẹ lo lắng, thậm chí nổi giận với nhà trường khi không chăm sóc con tốt. Đối mặt với mọi vấn đề, cái quan trọng là bố mẹ cần bình tĩnh, thương thì thương rồi, xót thì xót rồi nhưng cần tìm ra vấn đề để giải quyết. Nếu con bị cắn vì con cắn bạn (mà cô không cản kịp) thì cũng đừng nóng vội ra mắng sa sả con nhà người ta. Con nhìn thấy mẹ mà òa lên khóc cũng bởi con tủi thân và nhớ mẹ mà thôi. Con không thể ở trong vòng tay mình mãi, mình cũng không thể bao bọc con mãi nên bố mẹ cần sẵn sàng đối mặt với những tình huống có thể xảy đến với con khi con va chạm trong “xã hội nhỏ” của mình. 

Bạn Vừng đi học 

Trường số 1: 

Mình có ý định cho bạn Vừng đi học khá sớm khi mình không thể chịu nổi việc giao con cho giúp việc. Mình thuộc tuýt khó tính lại cầu toàn nên cũng thay giúp việc vài lần mà không có người ưng (hoặc có được người ưng ý thì lại vì lý do rất giời ơi phải nghỉ) và phù hợp với cách nuôi con của mình (đợt đầu mình cho con ADKN, có bà còn bảo mình dở hơi) nên mình xác định chọn cho con một trường phù hợp và cho đi học sớm. Vừng tròn một tuổi là mình bắt đầu tìm trường và thời điểm đó mình chọn cho con một trường chỉ với tiêu chí 1 và trường có nhận trẻ dưới 18 tháng, trường Ngôi nhà của bé. Trường nhận bé từ 12 tháng, có lớp cho bé từ 12-24 tháng riêng, phòng học rộng, nền gạch nhưng có ghép nền xốp, một lớp 20 cháu, 3 cô. Con đi học khá ngoan, chỉ mè nheo chút lúc mới đến lớp. Con bắt đầu đi học lúc 14 tháng (sau Tết), trời vẫn còn lạnh nên rất hay bị mũi nên hồi đó đi học kiểu như đi chơi, đi 3 buổi nghỉ 2 buổi, ốm là nghỉ cả tuần. Lớp của Vừng hồi đó học chủ yếu là “trông trẻ” chứ không có “dạy”, con đi học được hơn 1 tháng mà mình nhận ngay ra vấn đề nên con đi học ở đó được 3 tháng rồi mình cho nghỉ. Trường thuộc nhóm mầm non tư thục nhưng có phần nào đó mình cảm thấy giống trông trẻ tư. 

Trường số 2: 

Sau đó mình chờ con đủ 18 tháng thì đăng kí và cho con đi học tại trường mầm non năng khiếu Đồ rê mi, thuộc nhóm mầm non tư thục, trường này khá phù hợp với hoàn cảnh của gia đình mình: gần nhà, học phí 2 triệu, ăn 35k/1 ngày, lớp 20 cháu 3 cô, cô phân lớp độ tuổi. Ngoài chương trình học theo quy định, các con còn được thiết kế thêm giờ học năng khiếu, tiếng Anh. Nói vậy chứ tuổi của Vừng lúc đó cũng chưa được học môn năng khiếu. Phòng học ở đây thì không rộng bằng trường trước, mặc dù có phân chia phòng chức năng riêng (phòng ăn ở tầng 1, phòng văn học, phòng nhạc…) nhưng không gian chính để sinh hoạt vẫn là 1 trong các phòng chức năng (trừ phòng ăn). Phòng học của con nhỏ lắm, mình tính may ra thì rộng bằng phòng ngủ của mẹ con ở nhà bây giờ. Có hôm sinh nhật Vừng, 20 cháu + 3 cô + 4 người nhà là cảm thấy không có oxi để thở nữa rồi. Hồi học ở đây Vừng lên cân và cao khá chậm, mẹ đưa đến hay đón về đều hay khóc. Có những hôm đi học về con nhất quyết không cho mẹ tắm mà bình thường thì cực kì thích tắm, tìm hiểu ra thì hôm đó con ị đùn ở lớp. Mình từng chứng kiến 1 lần cô rửa cho con ở lớp, khi mẹ đến đón mà còn ị, cảm nhận cá nhân mà nói không phải thô bạo đâu nhưng dễ làm con sợ dù lúc đó mình đứng ngay cửa nhà tắm. Mình chưa từng nhìn Vừng ăn ở lớp nhưng có quan sát các bạn được bố mẹ ưu ái cho ăn bữa tối ở trường thì thấy các cô cũng phải ép, cũng có bạn vừa ăn vừa khóc. Có lần Vừng phải uống orezon, ở nhà là mẹ bó tay ấy, thế mà chiều ấy đến đón, cô quên chưa cho uống hết nên bế thằng bé đặt vào cái kệ đồ, đút một mạch hết cả cốc to, nhìn cái mặt bạn con lúc đấy thì mình thấy hiểu uy lực của các cô như thế nào rồi. Chỉ có vài vấn đề nhỏ như vậy còn đâu những vấn đề khác thì mình thấy hợp lý và không có gì phàn nàn thêm. Có nhiều việc xảy ra với con, cả bất thường cũng như thường xuyên nhưng hầu như mình không phàn nàn với cô giáo bao giờ, vì mình tin người ta làm nghề, người có cái tâm của người làm nghề. Nếu không tin tưởng vào các cô, hãy để con ở nhà và tự chăm. Mặc dù là trường phù hợp nhưng mình cho Vừng học tại đây vẫn là học tạm, vì mình vẫn mong muốn con được trường có sân bãi, cây cối. Mình quan điểm là trẻ con là phải có chỗ chạy nhảy, vận động mà trường Đồ rê mí thì 20 cháu đứng cùng các cô nữa là chật sân nên mình không ok cái khoản này lắm. Mình nhắm tới mầm non Lý Thái Tổ, cách nhà khoảng 1km, học phí tầm trung khoảng 4 triệu, sân trường rộng rãi, thoáng mát nhiều cây xanh, hoạt động ngoại khóa phong phú. Mình đã dự kiến cho Vừng sang học tại trường khi con tròn 3 tuổi, tìm hiểu thông tin các kiểu về trường. 

Trường số 3: 

Từ khi chuyển nhà về khu vực này đã được nghe phong thanh là khu Hapulico bên cạnh sẽ có trường. Tháng 4/2014 trường bắt đầu đón trẻ. Mình đưa Vừng đi học qua, thấy cơ sở vật chất ổn quá nên mê luôn nhưng nghĩ bụng trường mới thế này, cần nghiên cứu cái đã mà thời điểm đó lên tra google thì thông tin, phản hồi về trường gần như con số 0. Thì đúng thời điểm đó, mình mới bắt đầu được biết đến Montessori và phương pháp của bà. Mình có những cuốn sách đầu tiên rồi bị mê hoặc bởi những điều lý thú trong phương pháp này và vui hơn cả có nhiều điều trong ứng xử hàng ngay với con (mà bà ngoại Vừng vẫn bảo là mày có cái kiểu dạy con không giống ai) của mình lại gần giống với những điều bà Mon khuyên khi dậy trẻ. Và trùng hợp là FFS lại là một trường Mon. Tháng 7/2014 mình qua trường, tìm hiểu thông tin, thăm cơ sở vật chất rồi mê luôn. Chỉ có điều mình quá choáng với mức học phí. Mình để lại thông tin của để có lớp mới trường sẽ báo tuy nhiên mình hoàn toàn chưa xác định có cho con học hay không. Rồi mình tìm hiểu về các trường Mon, hóa ra ở HN cũng có nhiều lắm, mức học phí có phổ khá rộng từ 4-8 triệu tùy trường. Tuy không đắt bằng khối trường quốc tế nhưng lại có mức chênh lớn với các trường nhóm tư thục. Từ đó là mình lấn sâu vào chuỗi ngày trăn trở xem có nên cho con học trường Mon không? Học trường FFS hay trường khác? Rồi tiền đâu để cho con học…Các câu hỏi cứ loanh quanh, luẩn quẩn, mình cũng cân nhắc, suy đi tính lại chán chê. Mãi tới tháng 10, sau khi được bà ngoại động viên khá nhiều, mình mới quyết định sang trường và đóng tiền nhập học. Tới tháng 1/2015 con mới bắt đầu đi học ở trường mới, trường thuộc nhóm tư thục chất lượng cao. 

Có vài người, cho con học các trường công hoặc tư thục rồi bảo mình phung phí tiền cho con học trường tốt, bé thế này biết cái gì đâu mà phải tốn tiền thế… blabla. Trước hết mình thấy việc đó thật kì quặc, mỗi người có một ngân quỹ riêng và chi thế nào trong ngân quỹ đấy là quyền riêng tư của mỗi người nên đừng nên bình phẩm, hay phê phán gì việc đó của người khác. Thứ hai, là mình không hề phung phí. Mình quan niệm và được đọc hiểu rằng quãng thời gian từ 0-6 tuổi vô cùng quan trọng với trẻ, giai đoạn này trẻ xứng đáng được yêu thương, được cảm nhận thế giới xung quanh bằng tình yêu và sự trừu mến. Đây cũng là giai đoạn mà trẻ học nói, làm quen với thế giới bên ngoài, nhận biết và tập các kỹ năng cơ bản, rèn luyện các thói quen tốt, vô cùng quan trọng với trẻ sau này. Mình cũng cân nhắc vấn đề kinh phí rất nhiều. Khi chuyển trường cho con sang trường hiện tại, mình đã nghĩ mất 4 tháng. Ngoài tiền học của Vừng, mình cũng phải lo chăm thứ để đảm bảo cuộc sống như bao gia đình khác, mà vợ chồng mình tảo hôn lấy nhau sớm nên thu nhập chưa thực sự ổn, anh chồng lại đang đi học chưa có lương nên cũng thực sự là “thiếu”. Mấy tháng đầu con mới đi học, mình cũng hơi sốc một tẹo, nhưng rồi sau điều chỉnh lại chi tiêu, ăn uống tiết kiệm, bớt mua sắm mà mọi chuyện lại ổn. Mình cũng may mắn được ông bà hỗ trợ thêm nên mới có đủ điều kiện tài chính để cho con đi học như thế. Mẹ vất vả thêm một chút, tằn tiện đi một chút nhưng có thể con sẽ được hưởng những điều tốt đẹp hơn thì mình thấy rất xứng đáng. 

Trường rộng có sân, tuy vườn thì hơi nhỏ, có một khu vui chơi ngoài trời và một khu vui chơi trong nhà, có phòng nấu ăn, thư viện, phòng nghệ thuật riêng. Lớp học của các con rộng rãi, 20 cháu vô tư lăn lộn, có nhà vệ sinh riêng, phòng để đồ và khu vực phơi khăn riêng cho từng lớp. Học liệu phong phú với đủ bộ giáo cụ Mon. Ngoài ra thì các con còn được học mĩ thuật, kĩ thuật, cooking đơn giản thôi nhưng rất yêu và hữu ích. Các cô thân thiện, đều được học qua chương trình “Kỉ luật không nước mắt”, lớp mẫu giáo sẽ có giáo viên Mon riêng. Từ ngày học ở trường này, số lần bạn Vừng khóc hay mè nheo khi đi học chỉ đếm trên đầu ngón tay, từ tháng 1 tới giờ (trộm vía nghìn lần) mới phải gặp bác sĩ 2 lần cho những bệnh rất lặt vặt. Sáng đi học vui vẻ, chiều về phấn khởi cho tới đêm. Cho tới thời điểm hiện tại, mình thấy từng đồng mình đóng cho con tại ngôi trường mới này đều xứng đáng với những gì con và mình nhận được. (Chợt nhớ ra, cỡ 2 tháng rồi m chưa mua chiếc váy mới nào. ok cả, cũng chẳng sao) 

Con đi trẻ từ 8h đến 17h là 9h học ở trường. Bố mẹ ở với con từ 17h đến 21-22h là con ngủ. Như vậy, giai đoạn đi học, con sẽ học ở trường nhiều hơn học từ bố mẹ. Vậy thì, chọn trường cho con như một bài toán khó giải làm đau đầu các bố mẹ cũng không có gì là khó hiểu. Bố mẹ cứ cân nhắc kĩ càng, sáng suốt chọn cho con một trường phù hợp với cả con và hoàn cảnh gia đình và vững tin các con sẽ được chăm sóc tốt. Bài viết chỉ là những chia sẻ hết sức cá nhân của mình về việc chọn trường cho con và việc học của con mình, mong có thể là một tham khảo nhỏ cho bố mẹ khác trong quá trình chọn trường cho con.

------

Hứa Thanh Hoa